સનાતન ધર્મમાં, કારતક મહિનો વિશ્વના સર્જક ભગવાન વિષ્ણુ અને માતા તુલસીને સમર્પિત છે. આ મહિનામાં ભગવાન વિષ્ણુ અને તુલસી માતાની દરરોજ પૂજા કરવામાં આવે છે.
ધનતેરસ (ધનતેરસ 2024 તારીખ) કૃષ્ણ પક્ષની ત્રયોદશી તારીખે ઉજવવામાં આવે છે. જ્યારે કારતક અમાવસ્યાના રોજ અમાવસ્યા ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસે ભગવાન ધન્વંતરીની ભક્તિભાવપૂર્વક પૂજા કરવામાં આવે છે.
ધનતેરસનો તહેવાર ભગવાન ધન્વંતરિની કૃપા મેળવવા માટે શુભ માનવામાં આવે છે. ધનતેરસ દર વર્ષે કારતક માસના કૃષ્ણ પક્ષની ત્રયોદશી તિથિએ ઉજવવામાં આવે છે.
સનાતન ગ્રંથોમાં એવું સમાયેલ છે કે પ્રાચીન સમયમાં સમુદ્ર મંથન વખતે ભગવાન ધન્વંતરિ અમૃતના વાસણ સાથે પ્રગટ થયા હતા. આ કલશમાં અમૃત હતું.
અમૃત પીને દેવતાઓ અમર થઈ ગયા. તેથી, ધનતેરસ દર વર્ષે કારતક મહિનામાં ઉજવવામાં આવે છે. તેને ધનતેરસનું મહત્વ પણ કહેવામાં આવે છે. જૈન ધર્મના અનુયાયીઓ પણ ધનતેરસનો તહેવાર ઉજવે છે.
અમૃત કલશની હાજરીને કારણે ધનતેરસના દિવસે વાસણો, ઝવેરાત અને વાહનો ખરીદવાની પરંપરા છે. આ સાથે સોના-ચાંદીના ઘરેણાંની પણ ખરીદી કરવામાં આવે છે. આ સાથે લોકો વાહનોની ખરીદી કરે છે.
આ વર્ષે ધનતેરસની તિથિને લઈને દ્વિધા છે. ઘણા નિષ્ણાતો કહે છે કે ધનતેરસ 29મી ઓક્ટોબર (ધનતેરસ 2024 તારીખ)ના રોજ છે. ઘણા નિષ્ણાતો કહે છે કે ધનતેરસ 30 ઓક્ટોબરે છે. આવો, જાણીએ ધનતેરસની ચોક્કસ તારીખ, તિથિ અને શુભ સમય-
ધનતેરસ 2024 તારીખ અને શુભ સમય
વૈદિક કેલેન્ડર અનુસાર, કારતક મહિનાના શુક્લ પક્ષની ત્રયોદશી તિથિ 29 ઓક્ટોબરે સવારે 10.31 વાગ્યે શરૂ થશે.
તે જ સમયે, ત્રયોદશી તિથિ 30 ઓક્ટોબરે બપોરે 1.15 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. સનાતન ધર્મમાં તિથિની ગણતરી સૂર્યોદયથી કરવામાં આવે છે.
પૂજાનો શુભ સમય
ધનતેરસના દિવસે પૂજા માટેનો શુભ સમય સાંજે 06:31 થી 08:13 સુધીનો છે.
આ સમયે ભગવાન ધન્વંતરીની પૂજા કરી શકાય છે. જો કે, વિવિધ શહેરોમાં પૂજાના સમયમાં તફાવત હોઈ શકે છે.
ધનતેરસનો શુભ યોગ
જ્યોતિષના મતે કારતક માસના શુક્લ પક્ષની ત્રયોદશી તિથિએ સવારે ઈન્દ્ર યોગ બની રહ્યો છે. આ પછી ત્રિપુષ્કર યોગનો સંયોગ બની રહ્યો છે.
આ શુભ તિથિએ અભિજીત મુહૂર્ત યોગ પણ બની રહ્યો છે. શિવવાસ યોગ સવારે 10.31 સુધી છે.
તે જ સમયે, ઉત્તરા ફાલ્ગુની અને હસ્ત નક્ષત્રનો સંયોગ છે. આ યોગોમાં ભગવાન ધન્વંતરીની પૂજા કરવાથી સુખ અને સૌભાગ્યમાં વધારો થશે.
ધનતેરસ ક્યારે છે?
કારતક માસના શુક્લ પક્ષની ત્રયોદશી તિથિ 29 ઓક્ટોબરના રોજ સવારે શરૂ થશે. સનાતન ધર્મ અનુસાર તિથિ સૂર્યોદયથી ગણવામાં આવે છે.
તે જ સમયે, કારતક મહિનાની શુક્લ પક્ષની ત્રયોદશી તિથિ 30 ઓક્ટોબરે બપોરે સમાપ્ત થશે. ધનતેરસના અવસરે સાંજે ભગવાન ધન્વંતરીની પૂજા કરવામાં આવે છે.
આ માટે 29 ઓક્ટોબરે ધનતેરસની ઉજવણી કરવામાં આવશે. તે જ સમયે, સાધકો (વ્યક્તિઓ) બંને દિવસે તમામ પ્રકારની ખરીદી કરી શકે છે.
આ દિવસે પ્રદોષ કાલ સાંજે 05:38 થી 08:13 સુધી છે. તે જ સમયે, વૃષભ સમયગાળો સાંજે 06:31 થી 08:27 સુધીનો છે.
પંચાંગ
- સૂર્યોદય – સવારે 06:31
- સૂર્યાસ્ત – 05:38 pm
- ચંદ્રોદય- સવારે 04:27 કલાકે
- ચંદ્રાસ્ત – બપોરે 03:57
- બ્રહ્મ મુહૂર્ત – 04:48 AM થી 05:40 AM
- વિજય મુહૂર્ત – બપોરે 01:56 થી 02:40 સુધી
- સંધિકાળ સમય – સાંજે 05:38 થી 06:04 સુધી
- નિશિતા મુહૂર્ત – સવારે 11:39 થી બપોરે 12:31 સુધી
