ભારતમાં ફ્રી UPI પેમેન્ટનો યુગ ધીરે ધીરે સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે. જો કે, તે સંપૂર્ણપણે સમાપ્ત થઈ જશે તેવું કહી શકાય નહીં. પરંતુ આ પરિવર્તન આટલું જલ્દી આવે તેવી અપેક્ષા નહોતી.
ભારતની સૌથી લોકપ્રિય પેમેન્ટ એપ Google Pay એ એક મોટો ફેરફાર કર્યો છે. Google Pay એપ્લિકેશને તેની સેવાઓમાં UPI વ્યવહારો સંબંધિત એક મહત્વપૂર્ણ ફેરફાર લાગુ કર્યો છે. હવેથી, Google Pay એપ દ્વારા ક્રેડિટ અને ડેબિટ કાર્ડનો ઉપયોગ કરીને બિલ ચૂકવવા પર શુલ્ક લેવામાં આવશે.
શું શું બદલાશે?
બે વ્યક્તિઓ વચ્ચે UPI વ્યવહારો અથવા સ્ટોર્સ પર UPI ચુકવણીઓ પહેલાની જેમ મફત રહેશે. પરંતુ જો Google Pay એપ્લિકેશન દ્વારા ડેબિટ અથવા ક્રેડિટ કાર્ડનો ઉપયોગ કરીને બિલની ચુકવણી કરવામાં આવશે તો ચાર્જ કાપવામાં આવશે.
Google Pay ના નવા નિયમો:
ડેબિટ અથવા ક્રેડિટ કાર્ડ દ્વારા બિલની ચુકવણી માટે, 1% થી 5% ચાર્જ વસૂલવામાં આવશે. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમારું વીજળીનું બિલ ₹1000 છે, તો ₹10 ચાર્જ 1%ના દરે કાપવામાં આવશે.
આ નવો નિયમ સંપૂર્ણપણે નવો નથી. અગાઉ આ ચાર્જ અન્ય UPI એપ્સ જેમ કે Paytm અને PhonePe પર પણ લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો. આ બંને એપ પહેલાથી જ બેંક કાર્ડ દ્વારા બિલ પેમેન્ટ માટે ચાર્જ કરે છે.
NPCIનો નવો નિયમ:
તાજેતરમાં, NPCI (નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા) એ UPI વ્યવહારો સંબંધિત નવો નિયમ લાગુ કર્યો છે. આ નવો નિયમ 15 ફેબ્રુઆરી 2025થી લાગુ થઈ ગયો છે.
નવા નિયમ મુજબ:
15 ફેબ્રુઆરી, 2025 થી, ટ્રાન્ઝેક્શન ક્રેડિટ કન્ફર્મેશન (TCC) અને રિટર્ન રિક્વેસ્ટ (RET) ના આધારે ચાર્જબેક્સ આપમેળે મંજૂર અથવા નકારવામાં આવશે. ચાર્જબેક એ એક એવી પ્રક્રિયા છે જેમાં વિવાદ, છેતરપિંડી અથવા તકનીકી ખામીને કારણે થયેલા UPI વ્યવહારો ઉલટાવી દેવામાં આવે છે.
આ પ્રક્રિયા ચૂકવનારની બેંક દ્વારા શરૂ કરવામાં આવે છે, અને જો તે મંજૂર થાય છે, તો ચૂકવનારને તેના પૈસા પાછા મળે છે. અગાઉ, મોકલનાર બેંકને કોઈપણ સમસ્યાના કિસ્સામાં તે જ દિવસે પૈસા પરત કરવા માટે ચાર્જ ચૂકવવો પડતો હતો. આના પરિણામે બેંકોએ તેમના વ્યવહારો સંતુલિત થાય તે પહેલાં ચાર્જ ચૂકવવો પડ્યો અને ઘણી રિટર્ન વિનંતીઓ નકારી કાઢવામાં આવી.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
ઘણી વખત, જો આરબીઆઈ (રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા) કોઈ દંડ લાદશે, તો મંજૂર ચાર્જ આપોઆપ બંધ થઈ જશે. આ સમસ્યાઓના નિરાકરણ માટે NPCIએ હવે નવી પ્રક્રિયા લાગુ કરી છે.
હવે શું બદલાશે?
હવેથી, જો ગ્રાહકની બેંક TCC અથવા RETના આધારે વિનંતી કરશે તો જ ચાર્જ વસૂલવામાં આવશે. આ ચાર્જ આગામી સેટલમેન્ટ ચક્રમાં કાપવામાં આવશે.
