ભારતીય ભોજનમાં મીઠાનું વિશેષ મહત્વ છે. જો મીઠું ન હોય તો ખોરાકનો સ્વાદ ખરાબ લાગે છે, પરંતુ ઘણી વખત લોકો સ્વાદની શોધમાં પોતાના સ્વાસ્થ્ય સાથે રમત રમે છે. ખાસ કરીને જ્યારે તેઓ કાચું મીઠું વાપરે છે એટલે કે ઉપર મીઠું છાંટીને પછી ખાય છે.
આયુર્વેદ અને આરોગ્ય નિષ્ણાતો બંને માને છે કે અમુક ખોરાકમાં મીઠું ઉમેરવું એ શરીર માટે ઝેર જેવું છે. આ આદત ધીમે ધીમે ગંભીર રોગોને જન્મ આપી શકે છે. તો ચાલો જાણીએ, એવી કઈ 5 વસ્તુઓ છે જેમાં મીઠું નાખવાથી ફાયદો નથી થતો પણ નુકસાન થાય છે.
(૧) દહીંમાં મીઠું – વાળ ખરવા અને સફેદ થવાનું કારણ બને છે!
ભારતમાં દહીં સાથે મીઠું ખાવાનું સામાન્ય છે. પછી ભલે તે દહીં-ભાત હોય કે દહીંમાં મીઠું નાખીને સીધું ખાવાનું હોય. પરંતુ આ આદત તમારી સુંદરતા પર અસર કરી શકે છે.
આયુર્વેદમાં, દૂધ અને દૂધના ઉત્પાદનોમાં મીઠું ભેળવવું પ્રતિબંધિત માનવામાં આવે છે. દહીંમાં મીઠું ઉમેરવાથી ત્વચા અને વાળ સંબંધિત સમસ્યાઓ થઈ શકે છે જેમ કે:
- વાળ ખરવા
- વાળનું અકાળે સફેદ થવું
- ખીલ અને ત્વચાની બળતરા
જો તમને દહીં ખાવાનું ગમે છે તો મીઠાને બદલે તેમાં કાળું શેકેલું જીરું કે ફુદીનો નાખો, તે વધુ ફાયદાકારક રહેશે.
(૨) ફળો પર મીઠું – તે પોષક તત્વોનો નાશ કરે છે!
લોકો ઘણીવાર મીઠા અને ખાટા ફળોનો સ્વાદ વધારવા માટે તેના પર મીઠું છાંટીને ખાય છે. પણ શું તમે જાણો છો કે આવું કરવાથી તે ફળોના પોષક તત્વો નાશ પામે છે?
મીઠું ઉમેરવાથી વિટામિન સી અને અન્ય પોષક તત્વોનું પ્રમાણ ઘટે છે. ઉપરાંત, શરીરમાં સોડિયમનું પ્રમાણ વધે છે, જે આ નુકસાન પહોંચાડી શકે છે:
- પાણીનો સંગ્રહ (શરીરમાં પાણીનો સંચય)
- હાઈ બ્લડ પ્રેશર
- કિડની પર અસર
- હૃદય રોગનું જોખમ
ફળો કુદરતી રીતે પૌષ્ટિક હોય છે, તેથી તેમને મીઠા વગર ખાઓ.
(૩) સલાડમાં મીઠું – સ્વસ્થ વસ્તુઓને બિનઆરોગ્યપ્રદ બનાવે છે!
સલાડ એ સ્વસ્થ આહારનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે પરંતુ જ્યારે તેના પર મીઠું છાંટવામાં આવે છે, ત્યારે તે તેનું સ્વાસ્થ્ય મૂલ્ય ગુમાવે છે. કાચું મીઠું ખાવાથી શરીરમાં સોડિયમનું પ્રમાણ વધે છે. આ સ્થિતિ નીચેની સમસ્યાઓનું કારણ બની શકે છે:
- હાઈ બ્લડ પ્રેશર
- પાચનતંત્રમાં વિક્ષેપ
- ડિહાઇડ્રેશન
- હૃદય અને કિડની સંબંધિત રોગો
સલાડમાં મીઠાને બદલે લીંબુનો રસ, કાળા મરી અથવા જડીબુટ્ટીઓનો ઉપયોગ કરો.
(૪) રસમાં મીઠું – પોષણ ઘટાડે છે અને નુકસાન વધારે છે!
જ્યુસને આરોગ્યપ્રદ પીણું માનવામાં આવે છે પરંતુ જ્યારે સ્વાદ માટે તેમાં મીઠું ઉમેરવામાં આવે છે, ત્યારે તેનો સંપૂર્ણ ફાયદો ખોવાઈ જાય છે. ડોક્ટરોનું કહેવું છે કે ફળો અને જ્યુસમાં વધારાનું મીઠું ઉમેરવાથી સ્વાસ્થ્ય પર ખરાબ અસર પડે છે.
- પોષક તત્વોનો અભાવ છે
- ડિહાઇડ્રેશન વધે છે
સોડિયમનું સ્તર અનિયંત્રિત થઈ શકે છે - લીવર અને કિડની પર અસર કરે છે
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
જો તમને ખારો સ્વાદ ગમે છે, તો મીઠાને બદલે જડીબુટ્ટીઓ પસંદ કરો.
(૫) રાયતા કે છાશમાં મીઠું નાખવું – એક છુપાયેલો ખતરો!
રાયતા, છાશ કે લસ્સી જેવા દૂધના પીણાંમાં મીઠું નાખવાથી સ્વાદ વધે છે પરંતુ તેની ધીમે ધીમે શરીર પર ખરાબ અસર પડે છે. આયુર્વેદમાં મીઠું અને દૂધનું મિશ્રણ તામસિક માનવામાં આવે છે. આનાથી થઈ શકે છે:
- પાચન સમસ્યાઓ
- પેટનું ફૂલવું
- ત્વચાની એલર્જી
- માથાનો દુખાવો અથવા ભારેપણું
જો તમારે રાયતામાં મીઠું નાખવું જ પડે તો રાંધતી વખતે નાખો, ઉપર કાચું મીઠું ના નાખો.
સંશોધન શું કહે છે?
WHO અને ભારતીય તબીબી સંસ્થાઓ અનુસાર, વ્યક્તિએ દિવસમાં 5 ગ્રામથી વધુ મીઠું ન ખાવું જોઈએ. પરંતુ ભારતમાં સરેરાશ લોકો દરરોજ ૯-૧૦ ગ્રામ મીઠું ખાય છે જે સ્વાસ્થ્ય માટે ખતરનાક છે.
અસ્વીકરણ:
આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી માત્ર શૈક્ષણિક અને સામાન્ય માહિતીના હેતુ માટે છે. તે કોઈપણ પ્રકારની તબીબી સલાહ, નિદાન અથવા સારવારનો વિકલ્પ નથી. તમારી વ્યક્તિગત સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ અને જરૂરિયાતો અલગ-અલગ હોઈ શકે છે, તેથી કોઈપણ નિર્ણય લેતા પહેલા નિષ્ણાતની સલાહ લેવી મહત્વપૂર્ણ છે.
