આજના સમયમાં, મોંઘવારીની અસર દરેકના ખિસ્સા પર પડી છે. પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ આસમાને પહોંચી રહ્યા છે, છતાં તેમની માંગમાં કોઈ ઘટાડો થયો નથી.
આવી સ્થિતિમાં, પેટ્રોલ પંપનો વ્યવસાય શરૂ કરવો એ માત્ર એક સમજદારીભર્યું પગલું નથી, પરંતુ તે મોટી કમાણીનો સ્ત્રોત પણ બની શકે છે.

ભારતમાં બળતણની વધતી જતી જરૂરિયાત અને વાહનોની સંખ્યામાં વધારો આ વ્યવસાયને વધુ આકર્ષક બનાવે છે. પરંતુ, આ ક્ષેત્રમાં પ્રવેશતા પહેલા, રોકાણ, પાત્રતા અને લાઇસન્સિંગની પ્રક્રિયાને સમજવી મહત્વપૂર્ણ છે. આ સુવર્ણ તકની દરેક વિગતો અમને જણાવો.
પેટ્રોલ પંપ ખોલવાની યોગ્યતા
પેટ્રોલ પંપના વ્યવસાયમાં પ્રવેશવા માટે, કેટલીક મહત્વપૂર્ણ શરતો પૂરી કરવી પડશે. સૌ પ્રથમ, અરજદારની ઉંમર ઓછામાં ઓછી 21 વર્ષની હોવી જોઈએ. ઉપરાંત, તેણે માન્ય બોર્ડમાંથી ધોરણ ૧૦ પાસ કરેલું હોવું જોઈએ.
આ ઉપરાંત, રિટેલ, વ્યવસાય અથવા કોઈપણ સંબંધિત ક્ષેત્રમાં ઓછામાં ઓછો ત્રણ વર્ષનો અનુભવ હોવો જરૂરી છે. અરજદારની નાણાકીય સ્થિતિ પણ મજબૂત હોવી જોઈએ, એટલે કે તેની લઘુત્તમ નેટવર્થ નિર્ધારિત ધોરણો અનુસાર હોવી જોઈએ.
ઉપરાંત, તેનો કોઈ ગુનાહિત રેકોર્ડ ન હોવો જોઈએ અને ન તો તે કોઈપણ વ્યવસાયિક લોનમાં ડિફોલ્ટર હોવો જોઈએ. આ બધી પરિસ્થિતિઓ ખાતરી કરે છે કે વ્યવસાય યોગ્ય દિશામાં ચાલે છે.
કેટલું રોકાણ કરવાની જરૂર પડશે?
પેટ્રોલ પંપ શરૂ કરવા માટે મોટા રોકાણની જરૂર પડે છે. જો તમે ગામમાં પેટ્રોલ પંપ ખોલવા માંગતા હો, તો તેનો ખર્ચ 15 થી 20 લાખ રૂપિયા થઈ શકે છે.
જ્યારે શહેરી વિસ્તારોમાં આ રકમ વધીને 35 થી 40 લાખ રૂપિયા થઈ શકે છે. રોકાણ રકમમાં જમીન, બાંધકામ, સાધનો અને લાઇસન્સની કિંમતનો સમાવેશ થાય છે.
આ વ્યવસાયની ખાસિયત એ છે કે યોગ્ય સ્થાન અને સારા સંચાલન સાથે, તમે દર મહિને 10 થી 15 લાખ રૂપિયા સુધી કમાઈ શકો છો. તેલ કંપનીઓ તમને વિસ્તાર પ્રમાણે કમિશન આપે છે, જે તમારી કમાણીમાં વધુ વધારો કરે છે.
જમીનની જરૂરિયાત અને તેની શરતો
પેટ્રોલ પંપ ખોલવા માટે જમીનની પસંદગી એ સૌથી મહત્વપૂર્ણ પગલું છે. જમીન તમારા નામે હોવી જોઈએ અને તેના પર કોઈ કાનૂની વિવાદ ન હોવો જોઈએ. શહેરી અને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ઓછામાં ઓછી 800 ચોરસ મીટર જમીનની જરૂર છે.
જો તમે રાજ્ય કે રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ પર પેટ્રોલ પંપ ખોલવા માંગતા હો, તો તેના માટે ૧૨૦૦ ચોરસ મીટર જમીન ફરજિયાત છે. જમીનનું સ્થાન એવું હોવું જોઈએ કે તે ગ્રાહકો માટે સરળતાથી સુલભ હોય અને વ્યવસાયની માંગણીઓ પૂરી કરી શકે.
રોકાણ હિસાબ
પેટ્રોલ પંપના વ્યવસાયમાં રોકાણ ઘણા પરિબળો પર આધાર રાખે છે. ચાલો આને વિગતવાર સમજીએ:
જમીનની કિંમત: સ્થાન અને કદના આધારે જમીનની કિંમત 20 લાખ રૂપિયાથી 1 કરોડ રૂપિયા સુધીની હોઈ શકે છે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
બાંધકામ ખર્ચ: પેટ્રોલ પંપની ડિઝાઇન, સામગ્રી અને કદ બાંધકામ ખર્ચને અસર કરે છે. આ ખર્ચ 30 લાખ રૂપિયાથી લઈને 1 કરોડ રૂપિયા સુધીનો હોઈ શકે છે.
સાધનોનો ખર્ચ: ઇંધણ વિતરણ એકમો, સંગ્રહ ટાંકી અને અન્ય જરૂરી સાધનોનો ખર્ચ 20 થી 50 લાખ રૂપિયાની વચ્ચે હોઈ શકે છે.
લાઇસન્સ ફી: સરકારી મંજૂરીઓ અને પરમિટનો ખર્ચ 2 થી 5 લાખ રૂપિયા થઈ શકે છે.
આ બધા ખર્ચાઓને જોડીએ તો, પેટ્રોલ પંપ શરૂ કરવા માટે ઓછામાં ઓછા 70 લાખ રૂપિયાથી 2 કરોડ રૂપિયાનું રોકાણ કરવું પડી શકે છે. જોકે, આ રોકાણ લાંબા ગાળે નફાના રૂપમાં અનેક ગણું વળતર આપી શકે છે.
લાઇસન્સ મેળવવા માટેની પ્રક્રિયા
પેટ્રોલ પંપ ખોલવા માટે, ઇન્ડિયન ઓઇલ, ભારત પેટ્રોલિયમ અથવા હિન્દુસ્તાન પેટ્રોલિયમ જેવી તેલ કંપનીઓ પાસેથી લાઇસન્સ મેળવવું જરૂરી છે. આ માટે તમારે તેમની સત્તાવાર વેબસાઇટ પર અરજી કરવી પડશે.
અરજી કર્યા પછી, જમીન, રોકાણ ક્ષમતા અને યોગ્યતા તપાસવામાં આવે છે. આ પ્રક્રિયા સમય માંગી શકે છે, પરંતુ યોગ્ય દસ્તાવેજો અને પારદર્શિતા સાથે, તે સરળતાથી પૂર્ણ કરી શકાય છે. લાઇસન્સ મેળવ્યા પછી તમે તમારો વ્યવસાય શરૂ કરી શકો છો.