આપણે બધાએ આપણા વિજ્ઞાન વર્ગમાં યુરેનિયમ વિશે વાંચ્યું હશે કે તેનું રાસાયણિક પ્રતીક U છે અને અણુ ક્રમાંક 92 છે. તેનો ઉપયોગ પરમાણુ પાવર પ્લાન્ટ અને પરમાણુ શસ્ત્રો બનાવવા માટે થાય છે.
યુરેનિયમ એક ચાંદી-ગ્રે ધાતુ છે અને સમય જતાં તે કલંકિત થાય છે. પરમાણુ શસ્ત્રો ઉપરાંત, તેનો ઉપયોગ વીજળી ઉત્પન્ન કરવા, તબીબી ક્ષેત્રમાં અને કિરણોત્સર્ગી આઇસોટોપ તરીકે થાય છે.
જોકે, તે મનુષ્યો માટે હાનિકારક છે અને પર્યાવરણ માટે ખતરો છે. ચાલો જાણીએ કે એક કિલોગ્રામ યુરેનિયમમાં કેટલી શક્તિ હોય છે અને તે આટલું મોંઘું કેમ છે.
એક કિલોગ્રામ યુરેનિયમમાં કેટલી શક્તિ હોય?
ભારતમાં યુરેનિયમનો ભંડાર આંધ્રપ્રદેશ, ઝારખંડ, રાજસ્થાન અને કર્ણાટકમાં જોવા મળે છે. ભારત પાસે યુરેનિયમ પ્રોસેસ કરવાની ક્ષમતા છે અને તે પરમાણુ શસ્ત્રો માટે યુરેનિયમનું ઉત્પાદન કરે છે.
ભારતમાં યુરેનિયમ ખાણકામ માટે સરકારી અને ખાનગી બંને કંપનીઓ કાર્યરત છે. યુરેનિયમને યલોકેક પણ કહેવામાં આવે છે. આંતરરાષ્ટ્રીય પરમાણુ એજન્સી અનુસાર, યુરેનિયમ એ પૃથ્વીની સપાટી પરના પોપડા અને મહાસાગરોમાં જોવા મળતું કુદરતી તત્વ છે.
તે ખાંડ, માટી, પાણીમાં અને આપણા શરીરમાં પણ જોવા મળે છે. એક કિલો યુરેનિયમ વિશે વાત કરીએ તો, એક કિલો યુરેનિયમ-235 માં આશરે 24,000,000 kWh ઊર્જા હોય છે. આ ઊર્જા 2.7 મિલિયન કિલોગ્રામ કોલસા જેટલી છે.
યુરેનિયમ કેમ મોંઘુ છે?
એક કિલોગ્રામ યુરેનિયમ-235 નું સંપૂર્ણ વિભાજન 20 ટેરાજુલ ઊર્જા ઉત્પન્ન કરી શકે છે. આ ઊર્જા આશરે ૧૫૦૦ ટન કોલસા જેટલી છે. તે કોલસા અને તેલ કરતાં ઘણી વધુ ઊર્જા ઉત્પન્ન કરે છે. યુરેનિયમ મોંઘુ છે કારણ કે તે પરમાણુ ઊર્જા અને પરમાણુ શસ્ત્રો માટે જરૂરી છે. એટલા માટે તેની માંગ ખૂબ વધારે છે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
કેટલાક દેશોમાં યુરેનિયમનો વિશાળ ભંડાર છે, જ્યારે કેટલાક દેશોમાં ઓછો ભંડાર છે. યુરેનિયમનું નિષ્કર્ષણ અને પ્રક્રિયા એક ખર્ચાળ અને જટિલ પ્રક્રિયા છે, જે તેના ઉત્પાદન ખર્ચમાં પણ વધારો કરે છે.
યુરેનિયમ કેટલું મોંઘુ છે?
જો અહેવાલો પર વિશ્વાસ કરવામાં આવે તો, એક કિલોગ્રામ યુરેનિયમની કિંમત લગભગ 1 કરોડ રૂપિયા છે. જોકે, યુરેનિયમની કિંમત તેના પ્રકાર, બજાર માંગ અને ઉત્પાદન ખર્ચ સહિત અનેક પરિબળો પર આધાર રાખે છે. YCharts અનુસાર, મે 2025 માં યુરેનિયમ હાજર ભાવ 51.83 ના સ્તરે છે, જે ગયા મહિના કરતા ઓછો છે.
