શું તમે ક્યારેય સાંભળ્યું છે કે ATM માં ‘Cancel’ બટન બે વાર દબાવવાથી કંઈક ખાસ થાય છે? આ પ્રશ્ન X અને WhatsApp જેવા સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર વાયરલ થઈ રહ્યો છે, જેના કારણે લોકોની ઉત્સુકતા વધી ગઈ છે. કેટલાક લોકો તેને જાદુઈ યુક્તિ માને છે, જ્યારે કેટલાક તેને માત્ર અફવા કહે છે. પરંતુ સત્ય શું છે?
આ લેખમાં, અમે સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા અને રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાની માર્ગદર્શિકાના આધારે આ રહસ્ય ઉકેલીશું અને જણાવીશું કે ‘Cancel’ બટન બે વાર દબાવવાથી શું અસર થાય છે. જો તમે પણ ATM નો ઉપયોગ કરો છો, તો આ માહિતી તમારા માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે!
‘Cancel’ બટનનું વાસ્તવિક કાર્ય
STI ATM અથવા HDFC બેંક ATM જેવા ATM મશીનમાં ‘Cancel’ બટનનું મુખ્ય કાર્ય વ્યવહાર રદ કરવાનું છે. જ્યારે તમે ખોટો PIN દાખલ કરો છો અથવા અન્ય કોઈ ભૂલ કરો છો, ત્યારે ‘Cancel’ બટન દબાવીને તમે પ્રક્રિયાને તરત જ બંધ કરી શકો છો. પરંતુ શું બે વાર દબાવવાથી કંઈ ખાસ થાય છે? ભારતીય રિઝર્વ બેંક અનુસાર, ‘Cancel’ બટન એક કે બે વાર દબાવવાથી કોઈ ખાસ સુવિધા સક્રિય થતી નથી.
આ દંતકથા કદાચ NCR ATM અથવા Diebold ATM જેવા જૂના ATM મોડેલોના સમયમાં શરૂ થઈ હતી, જ્યારે લોકો માનતા હતા કે ‘Cancel’ બટનને બે વાર દબાવવાથી મશીન રીસેટ થાય છે. પરંતુ આધુનિક મશીનોમાં આવી કોઈ અસર જોવા મળી નથી.
આ અફવા કેમ ફેલાઈ?
તાજેતરમાં X પર વાયરલ થયેલી પોસ્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ‘Cancel’ બટનને બે વાર દબાવવાથી ATM સુરક્ષા વધે છે અથવા છેતરપિંડી અટકાવી શકાય છે.
કેટલાક વપરાશકર્તાઓએ કહ્યું કે આ યુક્તિ ATM સ્કિમિંગ જેવી છેતરપિંડી અટકાવી શકે છે. જો કે, સાયબર ક્રાઈમ બ્રાન્ચ અને ઇન્ડિયન કોમ્પ્યુટર ઇમરજન્સી રિસ્પોન્સ ટીમ (CERT-In) એ સ્પષ્ટતા કરી છે કે આ માત્ર એક દંતકથા છે.
ATM સ્કિમિંગ ટાળવા માટે, તમારે મશીન તપાસવું જોઈએ, જેમ કે કાર્ડ રીડર ઢીલું છે કે કોઈ શંકાસ્પદ ઉપકરણ ઇન્સ્ટોલ કરેલું છે. ‘Cancel’ બટનને બે વાર દબાવવાથી મશીનના સોફ્ટવેર પર કોઈ અસર થતી નથી, ન તો તે કોઈ સુરક્ષા કોડ સક્રિય કરે છે.
ATMનો ઉપયોગ કરતી વખતે સાવચેતીઓ
ATM દ્વારા સુરક્ષિત વ્યવહારો માટે કેટલીક મહત્વપૂર્ણ સાવચેતીઓ લેવી જોઈએ. હંમેશા Axis Bank ATM અથવા ICICI Bank ATM જેવી વિશ્વસનીય બેંકોના ATMનો ઉપયોગ કરો.
વ્યવહાર શરૂ કરતા પહેલા કીપેડ અને કાર્ડ સ્લોટ તપાસો. જો તમને લાગે કે મશીનમાં કંઈક ખોટું છે, તો તરત જ ‘રદ કરો’ બટન દબાવીને વ્યવહાર રદ કરો અને બેંકને જાણ કરો.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
ઉપરાંત, ડિજિટલ ઇન્ડિયા ઝુંબેશ હેઠળ, ભારતીય રિઝર્વ બેંકે લોકોને UPI (Google Pay, PhonePe) જેવા ડિજિટલ પેમેન્ટને પ્રોત્સાહન આપવાની સલાહ આપી છે, જે ATM છેતરપિંડીનું જોખમ ઘટાડે છે.
ખોટી માન્યતાનો પર્દાફાશ
‘રદ કરો’ બટનને બે વાર દબાવવાથી ATM માં કોઈ જાદુઈ પરિવર્તન આવે છે તે વાયરલ દાવો સંપૂર્ણપણે ખોટો છે. સ્ટેટ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા અને HDFC બેંક જેવી બેંકોએ આવા દાવાઓને ફગાવી દીધા છે.
આ અફવા જૂના સમયમાં ATM મશીનોના સોફ્ટવેર અપડેટ દરમિયાન શરૂ થઈ હશે, પરંતુ આજના આધુનિક મશીનો, જેમ કે Hitachi ATM, માં આવી કોઈ સુવિધા નથી. તેથી, આગલી વખતે જ્યારે તમે ATM નો ઉપયોગ કરો છો, ત્યારે આ માન્યતાને અવગણો અને સુરક્ષિત વ્યવહારો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો.
