શું તમે થાકેલા દિવસ પછી રાત્રે સૂઈ જાઓ છો, પરંતુ પગમાં સોજો, કમરનો દુખાવો, કે સાયટીકાના દુખાવાને કારણે ઊંઘ નથી આવતી? જો ઘૂંટણમાં જકડાઈ જવાથી, પગમાં ભારેપણું આવવાથી, કે વેરિકોઝ નસો આવવાથી તમારા રોજિંદા જીવનને મુશ્કેલ બનાવી રહ્યા છો, તો એક નાની આદત તમારી મુશ્કેલી દૂર કરી શકે છે.
રાત્રે સૂતા પહેલા માત્ર 5 મિનિટની એક ખાસ કસરત, જેને એંકલ રોટેશન એક્સરસાઇઝ કહેવાય છે, તે તમારા માટે અજાયબીઓ કરી શકે છે.
ચાલો જાણીએ કે આ સરળ કસરત તમારા પગને કેવી રીતે હળવા, સ્વસ્થ અને પીડામુક્ત બનાવી શકે છે. આ લેખમાં, આપણે ડૉ. હંસાજી યોગેન્દ્રની સલાહના આધારે આ કસરતના ફાયદા અને તેને કરવાની યોગ્ય રીત સમજીશું.
પગમાં થાક અને સોજાને અલવિદા કહો
લાંબા સમય સુધી બેસી રહેવાથી, ઓફિસમાં કલાકો સુધી એક જગ્યાએ રહેવાથી, અથવા શારીરિક પ્રવૃત્તિનો અભાવ પગમાં રક્ત પ્રવાહ ધીમો પડી જાય છે. આને કારણે, પગમાં ભારેપણું, સોજા અને થાકની સમસ્યા સામાન્ય બની જાય છે. એંકલ રોટેશન એક્સરસાઇઝ એ એક સરળ તકનીક છે જે પગના સ્નાયુઓને સક્રિય કરે છે અને રક્ત પરિભ્રમણને સુધારે છે.
જ્યારે તમે તમારા પગની ઘૂંટીઓને ઘડિયાળની દિશામાં અને પછી ઘડિયાળની વિરુદ્ધ દિશામાં ફેરવો છો, ત્યારે પગની નસો ખુલે છે, અને સંચિત લોહી હૃદય તરફ પાછું જાય છે. આનાથી માત્ર સોજો ઓછો થતો નથી, પણ પગમાં હળવાશ પણ આવે છે.
સાયટિકાનો દુખાવો દૂર થશે
સાયટિકાનો દુખાવો એ એક એવી સ્થિતિ છે જેમાં કમરથી પગ સુધીની સૌથી મોટી ચેતા, સાયટિકા નર્વ પર દબાણ આવે છે. આનાથી તીવ્ર દુખાવો, બળતરા અથવા ઝણઝણાટની લાગણી થાય છે.
પગની ઘૂંટી ફેરવવાની કસરત આ ચેતા પરનો તણાવ ઓછો કરવામાં મદદ કરે છે. તેને નિયમિતપણે કરવાથી ચેતાઓમાં રક્ત પ્રવાહ વધે છે, જેનાથી દુખાવો અને જડતા ઓછી થાય છે.
ડો. હંસાજી યોગેન્દ્રના મતે, જો તમે દરરોજ માત્ર 5 મિનિટ કરો છો, તો સાયટિકાથી થતી તકલીફમાં ઘણી હદ સુધી રાહત મળી શકે છે. ખાસ કરીને જે લોકો લાંબા સમય સુધી બેસીને કામ કરે છે, તેમના માટે આ કસરત વરદાનથી ઓછી નથી.
ઘૂંટણમાં જડતા અને દુખાવો ઓછો કરો
વધતી ઉંમર સાથે અથવા લાંબા સમય સુધી શારીરિક પ્રવૃત્તિઓના અભાવને કારણે, ઘૂંટણમાં જડતા અને દુખાવાની ફરિયાદો સામાન્ય બની જાય છે.
આનું એક મુખ્ય કારણ સાંધામાં સાયનોવિયલ પ્રવાહીનો અભાવ છે, જે સાંધાને લુબ્રિકેટ કરે છે. પગની ઘૂંટી ફેરવવાની કસરત કરવાથી, ઘૂંટણના સાંધામાં રક્ત પરિભ્રમણ વધે છે અને આ પ્રવાહી સક્રિય થાય છે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
આ ઘૂંટણની જડતા ઘટાડે છે અને ચાલવામાં સરળતા લાવે છે. ખાસ કરીને વૃદ્ધો અથવા ઘૂંટણના દુખાવાથી પીડાતા લોકો માટે, આ કસરત એક સરળ અને અસરકારક ઉકેલ છે.
વેરિકોઝ નસોની સમસ્યાનો ઉકેલ
- પગની નસોમાં લોહી એકઠું થાય ત્યારે વેરિકોઝ નસો થાય છે, જેના કારણે સોજો, ભારેપણું અને દુખાવો થાય છે.
- આ કસરત દ્વારા, નસોના સ્નાયુઓ સંકોચાય છે અને વિસ્તરે છે, જે સંચિત લોહીને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.
- આ નસોમાં રક્ત પ્રવાહમાં સુધારો કરે છે અને સોજો ઘટાડે છે. નિયમિત પ્રેક્ટિસ કરવાથી વેરિકોઝ નસોની સમસ્યામાં ઘણી રાહત મળી શકે છે, અને પગની નસો મજબૂત બને છે.
પગની ઘૂંટી ફેરવવાની કસરત કરવાની યોગ્ય રીત
આ કસરત કરવી ખૂબ જ સરળ છે અને તમે તેને ઘરે કરી શકો છો. ડૉ. હંસાજી યોગેન્દ્રની સલાહ મુજબ, તે કરવાની રીત નીચે મુજબ છે:
- સપાટ સપાટી પર તમારી પીઠના બળે સૂઈ જાઓ અથવા ખુરશી પર સીધા બેસો.
- પહેલા તમારા બંને પગના અંગૂઠાને ઘડિયાળની દિશામાં 10 વખત ફેરવો.
- પછી, તેને ઘડિયાળની વિરુદ્ધ દિશામાં 10 વખત ફેરવો.
- દરરોજ ફક્ત 3-5 મિનિટ માટે કરો, અને ધીમે ધીમે સમય વધારો.
સાવચેતીઓ જે લેવી મહત્વપૂર્ણ છે
જોકે આ કસરત ખૂબ જ સરળ છે, કેટલીક બાબતો ધ્યાનમાં રાખવી મહત્વપૂર્ણ છે. પગને ખૂબ ઝડપથી કે આંચકામાં ન ફેરવો, તેને ધીમે ધીમે અને આરામથી કરો.
જો તમને ખૂબ દુખાવો કે સોજો આવે છે, તો પહેલા તમારા ડૉક્ટરની સલાહ લો. ખાસ કરીને જો તમને લોહી ગંઠાઈ જવાની અથવા નસની ગંભીર સમસ્યા હોય, તો નિષ્ણાતની સલાહ વિના તે ન કરો.
એક નાની આદત, મોટો ફેરફાર
રોજિંદા જીવનમાં નાના ફેરફારો મોટા પરિણામો લાવી શકે છે. પગની ઘૂંટી ફેરવવાની કસરત એક એવી આદત છે, જે ફક્ત તમારા પગને સ્વસ્થ રાખે છે, પણ રાત્રે તમને શાંતિપૂર્ણ ઊંઘ પણ આપે છે. તો આજથી તેને તમારા દિનચર્યામાં સામેલ કરો અને પગના દુખાવા, સોજો અને સાયટિકાને અલવિદા કહો.
અસ્વીકરણ:
આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી માત્ર શૈક્ષણિક અને સામાન્ય માહિતીના હેતુ માટે છે. તે કોઈપણ પ્રકારની તબીબી સલાહ, નિદાન અથવા સારવારનો વિકલ્પ નથી. તમારી વ્યક્તિગત સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ અને જરૂરિયાતો અલગ-અલગ હોઈ શકે છે, તેથી કોઈપણ નિર્ણય લેતા પહેલા નિષ્ણાતની સલાહ લેવી મહત્વપૂર્ણ છે.
