કેન્દ્રીય ઉર્જા મંત્રી મનોહર લાલ ખટ્ટરે જણાવ્યું હતું કે સરકાર દેશભરમાં એસી માટે નવી તાપમાન શ્રેણી (એસી ટેમ્પરેચર ન્યૂ રૂલ) લાગુ કરવાની યોજના બનાવી રહી છે. આ અંતર્ગત, એસી 20 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી નીચે ઠંડુ થવા દેવામાં આવશે નહીં અને મહત્તમ મર્યાદા 28 ડિગ્રી સેલ્સિયસ રહેશે.
મનીકંટ્રોલના અહેવાલ મુજબ, ખટ્ટરે આ નિર્ણયને ઉર્જા કાર્યક્ષમતા તરફ એક મોટું પગલું ગણાવ્યું. તેમણે કહ્યું, ‘અમે નક્કી કર્યું છે કે એસીનું લઘુત્તમ તાપમાન 20 ડિગ્રી સેલ્સિયસ અને મહત્તમ 28 ડિગ્રી સેલ્સિયસ રહેશે’.
આ નિયમો ટૂંક સમયમાં લાગુ કરવામાં આવશે અને તેમની અસરકારકતા પર નજર રાખવામાં આવશે. નવા નિયમોનો ઉદ્દેશ્ય એસી ઉપયોગમાં એકરૂપતા લાવવાનો અને ખૂબ જ ઓછા તાપમાન સેટિંગ્સને કારણે ઉચ્ચ વીજ વપરાશ ઘટાડવાનો છે.
ઉર્જા કાર્યક્ષમતા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો
ભારત લાંબા સમયથી ઉર્જા સંરક્ષણ અને ખાસ કરીને ઉનાળામાં વીજળીની માંગ ઘટાડવા પર કામ કરી રહ્યું છે. ખટ્ટરના મતે, આ નવી મર્યાદા રહેણાંક અને વાણિજ્યિક ઉર્જા કાર્યક્ષમતા સુધારવા માટેની નીતિનો એક ભાગ છે.
ભારતમાં એસી ઘણીવાર ઘરો અને ઓફિસોમાં 20 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી નીચે ચાલે છે, જેનાથી ઉર્જાનો ઉપયોગ વધે છે અને પાવર ગ્રીડ પર દબાણ વધે છે. વધતા તાપમાન અને ઠંડક ઉપકરણોની માંગ સાથે, વપરાશનું સંચાલન એ રાષ્ટ્રીય પ્રાથમિકતા બની ગઈ છે.
વપરાશકર્તાઓ માટે તેનો શું અર્થ થાય છે?
પ્રાપ્ત માહિતી અનુસાર, જો આ નિયમ અમલમાં આવે છે, તો જે એસી હાલમાં 18 ડિગ્રી સેલ્સિયસ (કેટલાક એસીમાં 16 ડિગ્રી સેલ્સિયસ) અને 30 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી જાય છે તે 20 ડિગ્રી સેલ્સિયસ લઘુત્તમ અને 28 ડિગ્રી સેલ્સિયસ મહત્તમ તાપમાન સુધી મર્યાદિત રહેશે.
જાહેર સર્વે
આ પગલું સરકાર અને બ્યુરો ઓફ એનર્જી એફિશિયન્સી (BEE) દ્વારા જાહેર પરામર્શ પહેલ પછી લેવામાં આવ્યું છે. mygov.in પ્લેટફોર્મ પર આયોજિત લાઇવ સર્વેમાં, લોકોને આદર્શ એસી તાપમાનની પસંદગી વિશે પૂછવામાં આવી રહ્યું હતું.
આ સર્વે 25 માર્ચ, 2025 સુધી ખુલ્લો હતો, અને તેનો હેતુ વપરાશકર્તાઓની આદતો અને અપેક્ષાઓને આરામ અને ખર્ચના સંદર્ભમાં સમજવાનો હતો.
વીજળીનો વપરાશ કેવી રીતે ઘટાડશે?
ઉર્જા કાર્યક્ષમતા બ્યુરો (BEE) અનુસાર, એસી તાપમાનમાં વધારો કરવાથી વીજળીનો ઉપયોગ નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડી શકાય છે. મોટાભાગના AC 20-21 ડિગ્રી સેલ્સિયસ પર સેટ હોય છે, પરંતુ આદર્શ આરામ શ્રેણી 24-25 ડિગ્રી સેલ્સિયસ છે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
તાપમાન 20 ડિગ્રીથી 24 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી વધારવાથી લગભગ 24% વીજળી બચી શકે છે, જ્યાં દરેક 1 ડિગ્રી સેલ્સિયસ વધારાથી 6% વીજળી બચે છે.
જો ભારતના અડધા AC વપરાશકર્તાઓ આને અપનાવે, તો દેશ વાર્ષિક 10 અબજ યુનિટ વીજળી બચાવી શકે છે, વીજળીના બિલમાં રૂ. 5,000 કરોડનો ઘટાડો કરી શકે છે અને 8.2 મિલિયન ટન CO₂ ઉત્સર્જન ઘટાડી શકે છે, જે તેને ખર્ચ-અસરકારક ઊર્જા કાર્યક્ષમતા માપ બનાવે છે.
