મુંબઈની કોકિલાબેન ધીરુભાઈ અંબાણી હોસ્પિટલના ગેસ્ટ્રોએન્ટેરોલોજી અને હિપેટોલોજી વિભાગના સલાહકાર ડૉ. ગૌરવ મહેતાએ જણાવ્યું હતું કે મળમાં ક્યારેક ક્યારેક ખોરાકના કણોની હાજરી ચિંતાનો વિષય નથી. આ ફાઇબરયુક્ત ખોરાક વધુ પડતો ખાવાને કારણે થઈ શકે છે અને અપચોને કારણે પણ થઈ શકે છે.
ખરાબ આહાર, બગડતી જીવનશૈલી અને તણાવની સીધી અસર આપણા પાચનતંત્ર પર પડે છે. શું તમે વિચારી રહ્યા છો કે તણાવ તમારા પાચનતંત્રને કેવી રીતે બગાડી રહ્યો છે? ચાલો તમને જણાવી દઈએ કે જ્યારે તમે તણાવમાં હોવ છો, ત્યારે શરીર પાચનને ઓછી પ્રાથમિકતા આપે છે.
પાચન માટે જરૂરી રક્ત પ્રવાહ ઓછો થાય છે, ઉત્સેચકો અને એસિડનો સ્ત્રાવ ઓછો થઈ શકે છે જેના કારણે ખોરાક યોગ્ય રીતે પચતો નથી. તણાવને કારણે પેટમાં એસિડ વધી શકે છે, જેના કારણે હાર્ટબર્ન અને એસિડિટી થઈ શકે છે અને પેટ ફૂલેલું લાગે છે.
તળેલા, મસાલેદાર ખોરાક જેવા ખરાબ આહાર તમારા પાચનને બગાડે છે. પાચનતંત્ર ખરાબ થવાનો અર્થ એ છે કે તમે ગેસ, એસિડિટી અને અપચો જેવી સમસ્યાઓથી પીડાય છો.
જ્યારે અપચો થાય છે, ત્યારે ખોરાક યોગ્ય રીતે પચતો નથી અને પચ્યા વગરનો ખોરાક મળ સાથે બહાર નીકળવા લાગે છે. ક્યારેક મળ સાથે ખોરાક જોવો એ ચિંતાનો વિષય નથી, પરંતુ જો આવું વારંવાર અને દરેક વખતે થાય છે, તો તેના માટે ઘણા કારણો જવાબદાર છે.
મુંબઈની કોકિલાબેન ધીરુભાઈ અંબાણી હોસ્પિટલના ગેસ્ટ્રોએન્ટેરોલોજી અને હિપેટોલોજી વિભાગના સલાહકાર ડૉ. ગૌરવ મહેતાએ જણાવ્યું હતું કે મળમાં ક્યારેક ક્યારેક ખોરાકના કણોની હાજરી ચિંતાનો વિષય નથી. આ ફાઇબરયુક્ત ખોરાક વધુ પડતો ખાવાને કારણે થઈ શકે છે અને અપચોને કારણે પણ થઈ શકે છે. મળમાં પચ્યા વગરના ખોરાકની હાજરી ક્યારે ખતરનાક હોય છે અને આવી પરિસ્થિતિમાં શું કરવું તે નિષ્ણાતો પાસેથી જાણીએ.
મળમાં ખોરાકના કણો શા માટે દેખાય છે?
નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું હતું કે જો તમે કઠોળ અને મકાઈ જેવા ફાઇબરયુક્ત ખોરાકનું પુષ્કળ પ્રમાણમાં સેવન કરો છો, તો આ ખોરાક મળમાં પચ્યા વિના બહાર નીકળી શકે છે. ફાઇબરથી ભરપૂર ખોરાકમાં એક કઠણ બાહ્ય પડ હોય છે જે પાચન પ્રક્રિયા દરમિયાન સરળતાથી તૂટી પડતું નથી અને મળ સાથે સીધું બહાર નીકળી જાય છે.
મળમાં ખોરાક દેખાવાનું બીજું એક સામાન્ય કારણ ખૂબ ઝડપથી ખાવાનું છે. જ્યારે તમે ખોરાક યોગ્ય રીતે ચાવતા નથી, ત્યારે તમારું પાચનતંત્ર વધુ સખત કામ કરે છે. જે ખોરાક ચાવવામાં આવતો નથી અથવા યોગ્ય રીતે ચાવવામાં આવતો નથી તે સંપૂર્ણપણે તૂટી જતો નથી અને મળમાં દેખાય છે.
શું મળમાં વારંવાર ખોરાક દેખાવો એ ગંભીર સમસ્યા છે?
મળમાં વારંવાર ખોરાકની હાજરી, ખાસ કરીને જો તેની સાથે પેટમાં દુખાવો, સતત ઝાડા, થાક અથવા ઓછું હિમોગ્લોબિન જેવા લક્ષણો હોય, તો તે ગંભીર સમસ્યાનું સંકેત હોઈ શકે છે. મળમાં પચ્યા વગરનો ખોરાક દેખાઈ શકે તેવા કેટલાક રોગોમાં શામેલ છે:
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
- સેલિયાક રોગ, જેમાં ગ્લુટેન નાના આંતરડાને નુકસાન પહોંચાડે છે
- સ્વાદુપિંડની સમસ્યાઓ જે પાચન ઉત્સેચકોની પ્રક્રિયાને અસર કરે છે
- લેક્ટોઝ અસહિષ્ણુતા, જેમાં દૂધના ઉત્પાદનો ખાવાથી પેટનું ફૂલવું અને અપચો થાય છે.
- ઇરિટેબલ બોવેલ સિન્ડ્રોમ (IBS), જે આંતરડાની ગતિને અસર કરે છે
- ક્રોહન અથવા અલ્સેરેટિવ કોલાઇટિસ જેવા બળતરા આંતરડાના રોગ, જે પોષક તત્વોના શોષણમાં દખલ કરે છે.
નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું હતું કે જો મળમાં ક્યારેક ક્યારેક મળ દેખાય છે, તો ગભરાશો નહીં, પરંતુ જો દર વખતે આવું થાય છે અને શરીરમાં અન્ય ફેરફારો પણ દેખાય છે, તો તાત્કાલિક ગેસ્ટ્રો નિષ્ણાતની સલાહ લો.
જો તમને તમારા મળમાં ખોરાક દેખાય, તો આ પગલાં લો
- જો મળમાં ખોરાકના કણો દેખાય, તો ખોરાકને સારી રીતે ચાવવાની આદત પાડો.
- જમ્યા પછી ચાલો. ચાલ્યા પછી ખોરાક સરળતાથી પચી જશે.
- જમ્યા પછી પાણી પીવાનું ટાળો, જો તમારે પીવું હોય તો ખૂબ ઓછું પાણી પીવો.
- તાજો ખોરાક ખાઓ. જો તમે ફાઇબરયુક્ત ખોરાક ખાતા હોવ તો તેને સારી રીતે ચાવીને ખાઓ.
અસ્વીકરણ:
આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી માત્ર શૈક્ષણિક અને સામાન્ય માહિતીના હેતુ માટે છે. તે કોઈપણ પ્રકારની તબીબી સલાહ, નિદાન અથવા સારવારનો વિકલ્પ નથી. તમારી વ્યક્તિગત સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ અને જરૂરિયાતો અલગ-અલગ હોઈ શકે છે, તેથી કોઈપણ નિર્ણય લેતા પહેલા નિષ્ણાતની સલાહ લેવી મહત્વપૂર્ણ છે.
