ઘણા લોકો ખજૂર ખાવાના શોખીન હોય છે, પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે તેમનો સ્વભાવ ગરમ છે કે ઠંડો? ઘણીવાર લોકો એવું માની લે છે કે ખજૂર ગરમ હોય છે કારણ કે ઘણી વખત તેને ખાધા પછી કબજિયાત થાય છે.
પરંતુ આ સૌથી મોટી ભૂલ છે. ઇન્સ્ટાગ્રામ આરોગ્ય નિષ્ણાત અને આયુર્વેદચાર્ય ડૉ. વરલક્ષ્મી યનમન્દ્રા (BAMS આયુર્વેદ) કહે છે કે મોટાભાગના લોકો ખજૂર ખાય છે, પરંતુ તેના વાસ્તવિક સ્વભાવ વિશે જાણતા નથી.
તે શરીર માટે ખૂબ જ પૌષ્ટિક છે. ફક્ત તેના સેવનની યોગ્ય રીત અને માત્રા જાણો. જો તમે પણ દરરોજ ખજૂર ખાઓ છો, તો ચોક્કસ આ ખાસ વાતો જાણો.
ખજૂર ઠંડી છે કે ગરમ?
ડૉ. વરલક્ષ્મી યનમન્દ્રા અનુસાર, ખજૂર ઠંડી છે. આયુર્વેદમાં, તેને ‘ઓજસ’ એટલે કે શરીરની શક્તિ અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારે છે. તે મીઠી અને સ્વાદમાં થોડી તીક્ષ્ણ હોય છે, જો તમે તેને મોટી માત્રામાં ખાઓ છો તો તેને પચવામાં થોડી મુશ્કેલી પડી શકે છે.
ખજૂર ખાવાથી કબજિયાત કેમ થાય છે?
ઘણી વાર લોકો ફરિયાદ કરે છે કે ખજૂર ખાવાથી કબજિયાત થાય છે, પછી તેઓ વિચારે છે કે તે ગરમ છે. પરંતુ વાસ્તવમાં એવું નથી.
ખજૂર ભારે અને ઠંડી હોય છે અને તેને પચાવવા માટે સારી અગ્નિ (પાચન શક્તિ) ની જરૂર પડે છે. તેથી, મોટી માત્રામાં અથવા પલાળ્યા વિના ખાવાથી પેટની સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.
ખજૂરનું યોગ્ય રીતે સેવન કેવી રીતે કરવું?
ખજૂરને થોડા કલાકો સુધી પાણીમાં પલાળી રાખવી જોઈએ. આનાથી તેની ભારે પ્રકૃતિ થોડી ઓછી થાય છે અને પાચન સરળ બને છે. ડૉ. વરલક્ષ્મી કહે છે કે જો તમે તેના પર એક ચપટી સૂકું આદુ (સુંથ) નાખો, તો તેનું પાચન વધુ સરળ બને છે કારણ કે આદુ ગરમ પ્રકૃતિનું છે.
તે કોના માટે ફાયદાકારક છે અને કોણે તેને ટાળવું જોઈએ?
વાત અને પિત્ત પ્રકૃતિ ધરાવતા લોકો માટે ખજૂર ખૂબ ફાયદાકારક છે. તે શરીરને પોષણ આપે છે, વજન વધારવામાં મદદ કરે છે અને આયર્નનું સ્તર સુધારે છે. પરંતુ કફ પ્રકૃતિ ધરાવતા લોકોએ તેને ઓછી માત્રામાં અથવા ડૉક્ટરની સલાહ મુજબ ખાવું જોઈએ, નહીં તો તે કફ વધારી શકે છે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
ઉનાળામાં ખાસ ખજૂર પીણું
એક ખાસ આયુર્વેદિક પીણું ‘ખરજુરાડી મઠ’ છે, જેમાં ખજૂર, કિસમિસ અને અંજીર ભેળવીને ઉનાળામાં ઠંડક આપતું પીણું બનાવવામાં આવે છે. તે શરીરને હાઇડ્રેટ રાખે છે અને અંદરથી ઠંડક આપે છે. ડૉ. વરલક્ષ્મી ઉનાળામાં તેને લેવાની ભલામણ કરે છે.
દરરોજ કેટલી ખજૂર ખાવી?
જો તમારો સ્વભાવ વાત કે પિત્તનો હોય, તો તમે નાસ્તામાં કે નાસ્તામાં દરરોજ 1 થી 3 ખજૂર ખાઈ શકો છો. પરંતુ ધ્યાનમાં રાખો, તેને પલાળીને અથવા સૂકા આદુ સાથે ખાવું વધુ સારું રહેશે. જેમને કફ હોય તેઓએ થોડી સાવધાની રાખવી જોઈએ.
તેથી આગલી વખતે જ્યારે તમે ખજૂર ખાઓ, ત્યારે તેને ગરમ વિચારીને ન ખાઓ. આયુર્વેદ કહે છે કે આ એવા ફળો છે જેમાં ઠંડકની અસર હોય છે, ઓજ વધે છે અને પૌષ્ટિક હોય છે; તેનું સેવન યોગ્ય માત્રામાં અને યોગ્ય રીતે કરવું જ મહત્વપૂર્ણ છે.
અસ્વીકરણ:
આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી માત્ર શૈક્ષણિક અને સામાન્ય માહિતીના હેતુ માટે છે. તે કોઈપણ પ્રકારની તબીબી સલાહ, નિદાન અથવા સારવારનો વિકલ્પ નથી. તમારી વ્યક્તિગત સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ અને જરૂરિયાતો અલગ-અલગ હોઈ શકે છે, તેથી કોઈપણ નિર્ણય લેતા પહેલા નિષ્ણાતની સલાહ લેવી મહત્વપૂર્ણ છે.
