2050 સુધીમાં, વિશ્વમાં દર 20 માંથી 1 વ્યક્તિએ તેમના જીવનકાળમાં કોઈક સમયે કેન્સરનો સામનો કરવો પડશે. આ આંકડો ખૂબ જ ડરામણો છે. આજ સુધી કેન્સરનો સંપૂર્ણ ઈલાજ નથી. જો કેન્સર પ્રારંભિક તબક્કામાં શોધી કાઢવામાં આવે છે, તો તેને દબાવી દેવામાં આવે છે પરંતુ તે શરીરમાંથી સંપૂર્ણપણે અદૃશ્ય થઈ શકતું નથી.
જો શરીરની રક્ષણાત્મક મિકેનિઝમ સારી હોય તો તે પછીથી બહાર આવતી નથી, પરંતુ જો તમારી સંરક્ષણ પ્રણાલી નબળી હોય તો તેના પુનરાવૃત્તિનું જોખમ એટલુ જ છે જેટલુ તે નવામાં છે. તો પછી કેન્સર જેવા રોગોથી બચવાનો ઉપાય શું? શું કોઈ આનાથી બચી શકે?
ધર્મશિલા નારાયણ સુપરસ્પેશિયાલિટી હોસ્પિટલના સર્જિકલ ઓન્કોલોજીના સર્જન ડૉ.અંશુમન કુમારે ન્યૂઝ 18 સાથે વાત કરતાં કહ્યું કે, વ્યક્તિ ચોક્કસથી બચી શકે છે પરંતુ આ માટે તમારે બદલાવ લાવવો પડશે. તેમણે કેન્સરથી બચવા માટે એક સરસ ઉપાય સૂચવ્યો છે.
કેન્સર કેમ થાય છે?
કેન્સર સર્જન ડો.અંશુમન કુમાર કહે છે કે કેન્સરના તત્વો દરેક મનુષ્યના શરીરમાં હાજર હોય છે. આનો અર્થ એ છે કે દરેક માનવ શરીરમાં દરરોજ હજારો કેન્સર કોષો બને છે અને મૃત્યુ પામે છે.
દરરોજ આપણા શરીરની સંરક્ષણ પ્રણાલી આ કેન્સર કોષોને શોધે છે અને મારી નાખે છે. જો આ સંરક્ષણ પ્રણાલી નબળી હોય તો આ કોષો ધીમે ધીમે તેમની સંખ્યા વધારવાનું શરૂ કરે છે અને ઘણા વર્ષો પછી સંપૂર્ણ કેન્સર કોષોમાં ફેરવાય છે. અમુક કિસ્સાઓને બાદ કરતાં આ માટે આપણે પોતે જ જવાબદાર છીએ.
જ્યારે આપણે આ કોષોને આપણા વર્તન, આપણી ખરાબ ખાનપાન અને આપણી નબળી જીવનશૈલીથી ત્રાસ આપવાનું શરૂ કરીએ છીએ, ત્યારે આ કોષોની રચના બદલાવા લાગે છે.
એક રીતે, તે આતંકવાદીની જેમ શરીરમાં વધવા લાગે છે. પરંતુ આ આતંકવાદીઓને મારવા માટે આપણા શરીરમાં એક રક્ષણાત્મક પ્રણાલી તરીકે સેના પેટ્રોલિંગ કરતી રહે છે અને તેમને મારી નાખે છે. પરંતુ જો તમે તેને ખૂબ જ ત્રાસ આપો છો, તો આ કોષો ધીમે ધીમે આ શક્તિઓને પણ ટાળવા લાગે છે.
આ તબક્કે પણ, શરીર તમને સંકેત આપે છે કે હજી પણ સુધારવાની તક છે. જો આ સ્થિતિમાં સુધારો ન થાય તો આખરે આ કોષો કેન્સરના કોષોમાં પરિવર્તિત થાય છે.
જો ક્યારેય કેન્સર થાય તો શું કરવું?
ડો. અંશુમન કુમારે જણાવ્યું કે જેમ આપણે કહ્યું છે કે કેન્સર આપણી ભૂલોને કારણે થાય છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં જીન્સ અને પર્યાવરણ જવાબદાર હોઈ શકે છે પરંતુ મોટાભાગના કિસ્સાઓમાં આપણે પોતે જ જવાબદાર હોઈએ છીએ. શરીરમાં કેન્સરના કોષોને વધતા અટકાવવા માટે એક ખૂબ જ સરળ ઉપાય છે.
MMMS એટલે કે ત્રણ M’s અને S’ ને અનુસરો. આ ત્રણ M એટલે ભોજન એટલે કે સ્વસ્થ આહાર, બીજો M એટલે હલનચલન એટલે કે શરીરને ગતિમાં રાખવું અને ત્રીજું M એટલે મન એટલે કે મનને ખુશ રાખવું, છેલ્લે S એટલે ઊંઘ એટલે કે સારી ઊંઘ. હવે ચાલો તેમને વિગતવાર સમજીએ –
સ્વસ્થ ભોજન
ડૉ.અંશુમન કુમારે કહ્યું કે સૌથી પહેલા ખરાબ ખોરાક ખાવાનું બંધ કરો. રેફ્રાઇડ, પ્રોસેસ્ડ, ઓઇલી, પેકેજ્ડ ફૂડ ન ખાઓ. ફાસ્ટ ફૂડ, જંક ફૂડ, આલ્કોહોલ, સિગારેટ રક્ષણાત્મક મિકેનિઝમને નબળી પાડે છે જે શરીરના કોષોને કેન્સરના કોષોમાં રૂપાંતરિત થતા અટકાવે છે. પછી શું ખાવું, ડૉ.અંશુમન કહે છે કે પ્રાદેશિક અને ઋતુ પ્રમાણે ખાઓ. મતલબ કે દરેક ઋતુમાં તમારી આસપાસ ઉપલબ્ધ લીલા શાકભાજી જ ખાઓ. સંપૂર્ણ આરોગ્ય માટે સંપૂર્ણ ખોરાક. મતલબ કે મોટાભાગની વસ્તુઓ આખી ખાઓ અને સ્વસ્થ રહો.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
ચોખા હોય, કઠોળ હોય કે ઘઉં, તેને હળવા પકવેલા ખાઓ, તાજી ખાઓ, ભોજનમાંથી મીઠી વસ્તુઓ દૂર કરો. વધુ લીલા શાકભાજીનું સેવન કરો. જમતા પહેલા ફાઈબરથી ભરપૂર વસ્તુઓ ખાઓ જેથી પેટમાં કોટિંગ થઈ જશે અને જો કોઈ ખરાબ ખોરાક હશે તો પણ તેની કોઈ અસર નહીં થાય. આ માટે તમામ પ્રકારના સલાડ ખાઓ.
લોટમાંથી બનેલી રોટલી બ્રાણ સાથે ખાઓ. શાકભાજી અને કઠોળનું પ્રમાણ વધારવું, તાજા ફળો ખાઓ. તેનાથી બીપી, ડાયાબિટીસ, સ્થૂળતા બધું જ નિયંત્રણમાં રહેશે. જો આ બધું નિયંત્રિત કરવામાં આવશે તો કેન્સર તમને સ્પર્શી શકશે નહીં. રાત્રે ના ખાઓ તો સારું.
ચળવળ
હલનચલનનો અર્થ એ છે કે તમારા શરીરમાં હલનચલન થવી જોઈએ. આ માટે ભારતીય યોગ શ્રેષ્ઠ છે. બને તેટલું યોગ કરો. તેનાથી શરીર અને મન બંને સ્વસ્થ રહેશે. સવારે યોગ અને ધ્યાન બંને કરો. બને તેટલું ચાલો. દરરોજ ચાલો અને દોડો. સાયકલ ચલાવો. પ્રતિકાર તાલીમ વધુ ફાયદાકારક છે.
એટલે કે એવી કસરત જે તમારા શરીર પર દબાણ લાવે છે. જેમ કે કોઈ ભારે વસ્તુને બળથી પોતાની તરફ ખેંચવી, ભારે વસ્તુને ઉપર ઉઠાવવી, વજન ઉપાડવું વગેરે. કોઈપણ કસરત કરો, સંતુલિત કરો, ચોક્કસપણે સવારે કસરત કરો. જમ્યા પછી 10 મિનિટ ચાલો.
ચોક્કસપણે મન પર નિયંત્રણ રાખો
આપણું મન ચંચળ છે. આને નિયંત્રિત કરવું જરૂરી છે. જો તમે તમારા મનને બાંધી લો અને તેને નિયંત્રિત કરીને ખુશ રહેતા શીખો, તો સમજો કે કોઈ રોગ તમને સ્પર્શ કરી શકશે નહીં. સભાન અવસ્થામાં મનની સહજતા, સરળતા અને પ્રવાહીતા જ મનને સુધારી શકે છે. તેથી, તમારા મનમાં જે પણ નકારાત્મક વિચારો આવે છે તેને રોકો. વર્તમાનમાં જીવતા શીખો.
ઘણી બધી બાબતોને તમારા મગજમાં આવવા ન દો. પરિવાર અને સમાજ સાથે વધુ ચેટ કરો. મિત્રો સાથે આનંદ કરો. નકારાત્મક લોકોથી દૂર રહો. દરેક ક્ષણે સકારાત્મક બનો. દરેક વ્યક્તિના જીવનમાં સમસ્યાઓ હોય છે, તેને સ્મિતથી દૂર કરો. મનને શાંત રાખવા માટે યોગ અને ધ્યાન ખૂબ જ ફાયદાકારક છે.
શાંતિથી સૂઈ જાઓ
કેન્સરથી દૂર રહેવા માટે આરામની ઊંઘ ખૂબ જ જરૂરી છે. રાત્રે બાળકની જેમ શાંતિથી સૂઈ જાઓ. એવા પગલાં લો કે તમે વારંવાર જાગશો નહીં. રાત્રે એક કરતા વધુ વખત જાગો નહીં. સૂતા પહેલા પથારીને યોગ્ય રીતે સાફ કરો.
સૂવાના બે કલાક પહેલાં કોઈપણ પ્રકારનો સ્ક્રીન ટાઈમ બંધ કરો. Wi-Fi બંધ કરો. બધા સિગ્નલો બંધ કરો. બારીમાંથી પડદા હટાવી દો જેથી સવારના પ્રથમ કિરણો તમારા રૂમમાં પડે. જો તમે શાંતિથી સૂશો તો મોટા ભાગના રોગો તમારા શરીરને સ્પર્શી શકશે નહીં.
અસ્વીકરણ:
આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી માત્ર શૈક્ષણિક અને સામાન્ય માહિતીના હેતુ માટે છે. તે કોઈપણ પ્રકારની તબીબી સલાહ, નિદાન અથવા સારવારનો વિકલ્પ નથી. તમારી વ્યક્તિગત સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ અને જરૂરિયાતો અલગ-અલગ હોઈ શકે છે, તેથી કોઈપણ નિર્ણય લેતા પહેલા નિષ્ણાતની સલાહ લેવી મહત્વપૂર્ણ છે.
