દીકરીઓને ઘરની સુંદરતા કહેવામાં આવે છે. જ્યારે ઘરમાં દીકરીઓ હોય તો તેને લક્ષ્મીનું સ્વરૂપ પણ કહેવામાં આવે છે. હવે દીકરીઓના અધિકારને લઈને પણ ચર્ચાઓ શરૂ થઈ ગઈ છે.
આ અંગે કાયદો પણ બનાવવામાં આવ્યો છે. આ કાયદાઓનો હેતુ દીકરીઓના અધિકારોનું રક્ષણ અને તેની ખાતરી કરવાનો છે.
જો આપણે હિંદુ ઉત્તરાધિકાર અધિનિયમ 1956 વિશે ખાસ વાત કરીએ તો લગભગ 20 વર્ષ પહેલા એટલે કે 2005માં તેના સંબંધમાં સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો.
આ અંતર્ગત દીકરીઓને પિતાની સંપત્તિમાં સમાન અધિકાર આપવામાં આવ્યો હતો. જો કે, આ કાયદા હેઠળ, કેટલીક કલમો છે જ્યારે પુત્રીઓને તેમના પિતાની મિલકતમાં અધિકાર નથી મળતો. ચાલો જાણીએ કયો નિયમ છે જે દીકરીઓને પૈતૃક સંપત્તિમાં તેમના અધિકારથી વંચિત રાખે છે.
પિતાની મિલકતમાં દીકરીઓને ક્યારે હક્ક નહીં મળે?
જો આપણે હિંદુ ઉત્તરાધિકારી કાયદાની વાત કરીએ તો, પુત્રીઓને તેમના પિતાની મિલકતમાં પુત્રો જેટલો જ અધિકાર છે. જો કે, કેટલીક પરિસ્થિતિઓમાં પુત્રીઓ તેમના પિતાની મિલકતમાં હક લઈ શકતી નથી.
વાસ્તવમાં, પિતાએ તેમના પૂર્વજો પાસેથી મેળવેલી મિલકત પર જ પુત્રીઓ પિતા પાસેથી અધિકાર લઈ શકે છે. લગ્ન પછી પણ તેમને આ અધિકાર મળે છે. પરંતુ જ્યાં સુધી પિતા જીવિત છે ત્યાં સુધી તેમની સંપત્તિ પર પુત્રીઓનો અધિકાર નથી.
એટલું જ નહીં, પિતાની સ્વ-અધિગ્રહિત સંપત્તિ પર દીકરીઓનો કોઈ અધિકાર નથી. કાયદા મુજબ, પુત્રીઓ તેમના પિતાએ પોતાની કમાણી અથવા મહેનત દ્વારા કમાયેલી કોઈપણ મિલકત પર દાવો કરી શકતી નથી.
આ સ્થિતિમાં પણ પિતાની મિલકતમાં દીકરીનો હક નથી.
આવી સ્થિતિમાં દીકરીઓ તેમના પિતાની મિલકત પર પોતાનો હક જમાવી શકતી નથી. આ વિવાદની સ્થિતિ છે. હા, જો પિતાની મિલકતને લઈને કોઈ વિવાદ ચાલી રહ્યો હોય તો આ સ્થિતિમાં દીકરીઓ પોતાનો હક જમાવી શકતી નથી.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
એકંદરે દીકરીઓને પુત્રો સમાન અધિકાર આપવામાં આવ્યો છે. પરંતુ અમુક સંજોગોમાં દીકરીઓ પિતાની મિલકત પર પોતાનો હક્ક પણ માંગી શકતી નથી. નવો કાયદો લાગુ કરવામાં આવ્યો છે, હવે આ કાયદા હેઠળ દીકરીઓને પૈતૃક સંપત્તિ પર અધિકાર નથી.
ફેરફાર શા માટે કરવામાં આવ્યો?
મહિલાઓને, ખાસ કરીને દીકરીઓને સમાન અધિકાર આપવા માટે, હિંદુ અધિનિયમ 1956 માં દીકરીઓની તરફેણમાં 2005 માં સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો.
તેનો ઉદ્દેશ્ય એ હતો કે પુત્રીઓને પણ પુત્રોની જેમ પૈતૃક સંપત્તિમાં સમાન અધિકાર મળવો જોઈએ. જોકે, આ કાયદા હેઠળ દીકરીઓ ચોક્કસ સંજોગોમાં પૈતૃક સંપત્તિનો દાવો કરી શકતી નથી.