આજના યુગમાં, દરેક સ્ત્રી આત્મનિર્ભર બનવા માંગે છે. ખાસ કરીને જ્યારે પરિવારની આર્થિક જવાબદારીઓનો બોજ પતિના ખભા પર હોય છે, ત્યારે ઘરની સ્ત્રીઓ પણ પોતાના તરફથી ફાળો આપવા માંગે છે.
પરંતુ જો શિક્ષણ અધૂરું હોય, બહાર જવાની તક ન હોય, અથવા ઘરની જવાબદારીઓને કારણે નોકરી કરવી શક્ય ન હોય તો શું કરવું? આ પ્રશ્નનો જવાબ છે નાના વ્યવસાયો જે ઘરેથી શરૂ કરી શકાય છે.

ભારતની ઘણી અભણ અથવા ઓછી શિક્ષિત મહિલાઓ હવે ઘરે બેઠા હજારો રૂપિયા કમાઈ રહી છે અને તેમના પરિવારની આવકમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી રહી છે.
આ વ્યવસાયો ઓછી મૂડીથી શરૂ કરી શકાય છે અને તેમના માટે કોઈ મોટી ડિગ્રીની જરૂર નથી – ફક્ત થોડી મહેનત, સમર્પણ અને કૌશલ્યની જરૂર છે.
અહીં આપણે કેટલાક નાના વ્યવસાયો અને સફળ ઉદાહરણો વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ, જે ઘરની ચાર દિવાલોમાંથી બહાર આવીને મહિલાઓને આત્મનિર્ભર બનાવી રહ્યા છે.
૧. અથાણું અને પાપડનો વ્યવસાય
ભારતીય ઘરોના રસોડામાં અથાણું અને પાપડ સામાન્ય છે, અને આ સરળ વસ્તુઓ તમારા માટે આવકનો સ્ત્રોત બની શકે છે. ઘણી સ્ત્રીઓએ ઘરે અથાણું અને પાપડ બનાવવાનું અને બજારમાં વેચવાનું શરૂ કર્યું અને આજે તેઓ દર મહિને ₹૧૦,૦૦૦-₹૩૦,૦૦૦ કમાઈ રહી છે.
કેવી રીતે શરૂઆત કરવી?
- ઘરે બનાવેલી સામગ્રીમાંથી થોડી માત્રામાં બનાવવાનું શરૂ કરો
- પડોશમાં, સંબંધીઓમાં અને સોશિયલ મીડિયા પર પ્રચાર કરો
૨. સીવણ અને કપડાંનું સમારકામ
જો તમે સીવણ જાણો છો, તો આ તમારા માટે એક શ્રેષ્ઠ તક હોઈ શકે છે. ફક્ત બ્લાઉઝ, પેટીકોટ, સ્કૂલ યુનિફોર્મ અથવા કપડાં રિપેર કરવાથી તમને દર મહિને સારી આવક મળી શકે છે.
- જરૂરી વસ્તુઓ: સીવણ મશીન, દોરા અને કેટલાક ફેબ્રિક સેમ્પલ
- બોનસ: સ્ત્રીઓ પોતાના ડિઝાઇન કરેલા કપડાં પણ વેચી શકે છે
૩. ધૂપ લાકડીઓ અને દીવા બનાવવી
ભારતમાં પૂજાની પ્રથા ક્યારેય ઓછી થતી નથી. ધૂપદાંડી, દીવા, કપૂર જેવા ઉત્પાદનોની હંમેશા માંગ હોય છે. મહિલાઓ તેમને ઘરે બનાવી શકે છે અને સ્થાનિક દુકાનોમાં સપ્લાય કરી શકે છે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
- ઓછી કિંમત, ઊંચો નફો: આ વ્યવસાય ₹2000-₹3000 ના ખર્ચે શરૂ કરી શકાય છે
- ફાયદા: ઓછા સમયમાં તૈયાર, ઝડપી વેચાણ
૪. ટિફિન સેવા
જો તમને સારી રીતે રસોઈ કેવી રીતે બનાવવી તે ખબર હોય, તો ટિફિન સેવા તમારા માટે એક શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ છે. ઘણા વિદ્યાર્થીઓ, કામ કરતા લોકો અને એકલા રહેતા કર્મચારીઓ ઘરે બનાવેલા ખોરાકની શોધમાં હોય છે.
કેવી રીતે શરૂઆત કરવી?
- દિવસમાં 5-10 ટિફિનથી શરૂઆત કરો
- ફેસબુક અને વોટ્સએપ ગ્રુપ પર પ્રમોટ કરો
- જો તમે સ્વિગી અથવા ઝોમેટો જેવા પ્લેટફોર્મમાં જોડાઓ છો તો આવક વધી શકે છે
૫. ભરતકામ અને હાથથી બનાવેલી વસ્તુઓ
જો તમે હાથથી ભરતકામ અથવા હસ્તકલાનું કામ કરી શકો છો, તો તમે હાથથી બનાવેલા પર્સ, સુશોભન વસ્તુઓ, કુશન કવર, દિવાલ પર લટકાવવા વગેરે બનાવી અને વેચી શકો છો.
બજાર ક્યાં છે?
સ્થાનિક મેળાઓ, મેળાઓ, સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ
ઇન્સ્ટાગ્રામ અને ફેસબુક પેજ બનાવીને ગ્રાહકો સાથે સીધો સંપર્ક
૬. ઘરેથી બ્યુટી પાર્લર:
કોઈપણ ડિગ્રી વિના પણ, મહિલાઓ એક નાનો બ્યુટી પાર્લર તાલીમ અભ્યાસક્રમ કરી શકે છે અને ઘરેથી તેમના ગ્રાહકોને સેવા આપી શકે છે. આ સેવા જન્મદિવસ, લગ્ન અથવા તહેવારો પર ખૂબ જ લોકપ્રિય છે.
- જરૂરી તાલીમ: 1-3 મહિનાનો અભ્યાસક્રમ
- સારો નફો: દરરોજ ₹300-₹1500 ની આવક શક્ય છે
- મહત્વપૂર્ણ વાત: આત્મવિશ્વાસ અને કુટુંબનો ટેકો
નાનો હોય કે મોટો, દરેક વ્યવસાયને શરૂઆતની જરૂર છે. જો તમને લાગે કે તમે કંઈ કરી શકતા નથી, તો મારા પર વિશ્વાસ કરો કે તમે એકલા નથી. દરેક સફળ મહિલાએ પહેલા ભયને હરાવ્યો, પછી આગળ વધ્યા.
જરૂરી નથી કે તમે ખૂબ શિક્ષિત હોવ, એ મહત્વનું છે કે તમારી પાસે કંઈક કરવાની હિંમત હોય. આજે સરકાર મહિલા ઉદ્યોગસાહસિકતાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે ઘણી યોજનાઓ પણ ચલાવી રહી છે – જેમ કે મુદ્રા લોન, સ્વ-સહાય જૂથ સહાય અને મહિલા ઉદ્યોગ યોજના.
તમારા પતિની આવક વહેંચવી એ ફક્ત એક સ્વપ્ન નથી, પરંતુ હવે સ્ત્રીઓ રસોડું, સિલાઈ મશીન અથવા કલા દ્વારા તેને વાસ્તવિકતા બનાવી રહી છે.
જો તમે પણ તમારા પોતાના પગ પર ઊભા રહેવા અને તમારા પરિવારની આર્થિક સ્થિતિ સુધારવા માંગતા હો, તો આ નાના પરંતુ મજબૂત વ્યવસાયો તમારા માટે એક સારી શરૂઆત બની શકે છે.