કર્મચારી રાજ્ય વીમા નિગમ (ESIC) ના લાભાર્થી સંગઠિત ક્ષેત્રના કામદારો અને તેમના આશ્રિતો ટૂંક સમયમાં દેશભરની 24,000 થી વધુ હોસ્પિટલોમાં સારવાર સુવિધાઓનો લાભ લઈ શકશે જે આયુષ્માન ભારત પેનલમાં સમાવિષ્ટ છે.
ESIC હેઠળ આરોગ્યસંભાળ સુવિધાઓને સુધારવા અને વધુ સુલભ બનાવવા માટે, શ્રમ મંત્રાલયે આયુષ્માન ભારત પેનલ હોસ્પિટલોમાં ESIC યોજનાના લાભાર્થીઓ માટે કેશલેસ સારવારનો માર્ગ ખોલવાના પ્રસ્તાવને અંતિમ સ્વરૂપ આપ્યું છે.
આયુષ્માન ભારત હોસ્પિટલોને ESIC સાથે જોડવાનો આ નિર્ણય સંગઠિત ક્ષેત્રના કામદારો અને તેમના આશ્રિતોના સ્વાસ્થ્ય પડકારો તેમજ સામાજિક સુરક્ષાના વધુ સારા ઉકેલો પૂરા પાડવા માટે લેવામાં આવ્યો છે.
હવે કામદારોને સારી આરોગ્ય સુવિધાઓ મળશે
આયુષ્માન ભારત પેનલમાં સમાવિષ્ટ હોસ્પિટલોને ESIC સાથે જોડવાના પ્રસ્તાવને સમર્થન આપતા કેન્દ્રીય શ્રમ મંત્રી મનસુખ માંડવિયાએ જણાવ્યું હતું કે દૂરના અને નાના શહેરી વિસ્તારોમાં સંગઠિત ક્ષેત્રના કામદારોને વધુ સારી આરોગ્ય સુવિધાઓ પૂરી પાડવા માટે આ પગલું લેવામાં આવી રહ્યું છે.
આ દરખાસ્તને અમલમાં મૂકવા માટે, તેઓ ટૂંક સમયમાં શ્રમ મંત્રાલય વતી તેના પર અંતિમ નિર્ણય લેશે. માર્ચ 2024 સુધીમાં 3.72 કરોડ સંગઠિત ક્ષેત્રના કામદારો અને કુલ 14.44 કરોડ લાભાર્થીઓ ESIC હેઠળ આવરી લેવામાં આવ્યા છે, જેમાં તેમના આશ્રિતોનો પણ સમાવેશ થાય છે.
કેન્દ્રીય મંત્રીએ શું કહ્યું?
માંડવિયાએ જણાવ્યું હતું કે વર્તમાન ડેટા મુજબ, કામદારના પરિવારમાં સરેરાશ સભ્યોની સંખ્યા 3.88 છે. આ મુજબ, લાભાર્થીઓની સંખ્યા 14 કરોડથી વધુ છે.
આયુષ્માન ભારત પેનલમાં સમાવિષ્ટ હોસ્પિટલોને કેન્દ્ર સરકારના ધોરણો અનુસાર આરોગ્ય મંત્રાલય દ્વારા પેનલમાં સામેલ કરવામાં આવી હોવાથી, તેમને ESIC સાથે જોડવામાં કોઈ સમસ્યા નથી.
શ્રમ મંત્રાલયના આ નિર્ણય પછી, સંગઠિત ક્ષેત્રના કામદારો-લાભાર્થીઓ માટે દેશની લગભગ 31000 સરકારી અને ખાનગી હોસ્પિટલોમાં સારવાર મેળવવાનો માર્ગ ખુલશે, જેમાં 150 થી વધુ ESIC હોસ્પિટલો અને 1600 દવાખાનાઓનો પણ સમાવેશ થાય છે.
લાભાર્થીઓના તબીબી ખર્ચ પર કોઈ મર્યાદા રહેશે નહીં.
શ્રમ મંત્રીએ સ્પષ્ટતા કરી કે ESIC હેઠળ આયુષ્માન ભારત પેનલમાં સમાવિષ્ટ હોસ્પિટલોમાં સારવાર પર કોઈ મર્યાદા રહેશે નહીં. તેનો અર્થ એ કે લાભાર્થીઓ માટે તબીબી ખર્ચ પર કોઈ મર્યાદા રહેશે નહીં અને તમામ ખર્ચ ESIC દ્વારા ઉઠાવવામાં આવશે.
આયુષ્માન ભારત હેઠળ, 5 લાખ રૂપિયા સુધીની મફત સારવારની સુવિધા છે અને હાલમાં કેન્દ્ર સરકારની આ યોજનાનો લાભ લગભગ 60 કરોડ લોકોને મળી રહ્યો છે.
યુપીના આ 15 જિલ્લાઓના કામદારોને પણ સુવિધા મળશે
શ્રમ મંત્રાલયે મંગળવારે ઉત્તર પ્રદેશના 15 જિલ્લાઓના સંગઠિત ક્ષેત્રના કામદારોને, જેઓ ESIC હેઠળ આરોગ્ય સુવિધાઓના લાભોથી વંચિત હતા, તેમને તેના દાયરામાં લાવવા માટે એક સૂચના બહાર પાડી.
કેન્દ્ર સરકારના આ નિર્ણય સાથે, હવે ઉત્તર પ્રદેશના 75 માંથી 74 જિલ્લાઓ ESIC આરોગ્ય સુવિધાઓના કાર્યક્ષેત્રમાં આવી ગયા છે. હવે રાજ્યનો માત્ર એક જ જિલ્લો, બાંદા, ESIC સુવિધાના દાયરાની બહાર છે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
કેન્દ્રીય શ્રમ મંત્રી મનસુખ માંડવિયાએ ESIC હેઠળ આરોગ્ય સુવિધાઓનો વ્યાપ વધારવાની દિશામાં ESICના કાર્યક્ષેત્રમાં ઉત્તર પ્રદેશના 15 જિલ્લાઓનો સમાવેશ મહત્વપૂર્ણ ગણાવ્યો. તેમના મતે, ESIC યોજના દેશના 689 જિલ્લાઓમાં સંપૂર્ણપણે અથવા આંશિક રીતે સૂચિત છે. જ્યારે આ યોજના અત્યાર સુધી ૧૦૪ જિલ્લાઓમાં લાગુ કરવામાં આવી ન હતી.
ઉત્તર પ્રદેશના 15 જિલ્લાઓનો સમાવેશ કર્યા પછી, હવે દેશમાં 89 જિલ્લાઓ એવા છે જે ESIC સુવિધા માટે સૂચિત નથી અને શ્રમ મંત્રાલય આગામી બે વર્ષમાં આ બાકીના જિલ્લાઓને ESIC કવરેજ હેઠળ લાવશે.
હવે, ઉત્તર પ્રદેશના કુલ 74 જિલ્લાઓમાં તેના સંપૂર્ણ અમલીકરણ પછી, રાજ્યમાં સંગઠિત ક્ષેત્રના કામદારો અને તેમના પરિવારોને આરોગ્ય સુવિધાઓનો લાભ મળશે. લાભાર્થીઓની આ સંખ્યા લગભગ ૧.૧૬ કરોડ છે.
ESIC શું છે?
ESIC એક બહુપક્ષીય સામાજિક સુરક્ષા યોજના છે. આ યોજના સંગઠિત ક્ષેત્રના કર્મચારીઓને સામાજિક-આર્થિક સુરક્ષા પૂરી પાડે છે.
આ યોજના વીમાધારક કર્મચારીઓ અને તેમના પરિવારોને બીમારી, માતૃત્વ અને અપંગતાના કિસ્સામાં આરોગ્ય સંભાળ સુવિધાઓ પૂરી પાડે છે. દેશભરમાં 150 થી વધુ ESIC હોસ્પિટલો છે. અહીં, સામાન્ય તેમજ ગંભીર રોગોની સારવાર કરવામાં આવે છે.
ESI માટે કોણ પાત્ર છે?
ESI એવા કર્મચારીઓને કવરેજ પૂરું પાડે છે જેમનો માસિક પગાર 21,000 રૂપિયા કે તેથી ઓછો છે. દિવ્યાંગ કર્મચારીઓ માટે આ મર્યાદા 25,000 રૂપિયા છે. ESIC યોજના હેઠળ પાત્ર કર્મચારીઓની નોંધણી કરવાની જવાબદારી નોકરીદાતાની છે.
કર્મચારી અને નોકરીદાતા ફાળો આપે છે. ESI યોજના એક સ્વ-નિધિ કાર્યક્રમ છે. આમાં નોકરીદાતા અને કર્મચારી બંને ફાળો આપે છે. આમાં, કર્મચારી તેના પગારના 1.75 ટકા અને નોકરીદાતા કર્મચારીના પગારના 4.75 ટકા ફાળો આપે છે.
નોકરી બદલતી વખતે વીમા નંબર બદલાતો નથી
આ યોજનાની એક ખાસિયત એ છે કે જ્યાં સુધી કર્મચારી ESI વેતન મર્યાદામાં રહે છે, ત્યાં સુધી તેનો વીમા નંબર એ જ રહે છે. નોકરી બદલવાથી કર્મચારીના વીમા દરજ્જાને કોઈ અસર થશે નહીં અને તેનો વીમા નંબર એ જ રહેશે.
ESI ના ફાયદા?
- વીમાધારક કર્મચારી અને તેના પરિવારને સંપૂર્ણ તબીબી સંભાળ સુવિધા મળે છે. વીમાધારક કર્મચારી અથવા તેના પરિવારની સારવાર પર થતા ખર્ચની કોઈ મર્યાદા નથી.
- નિવૃત્ત કર્મચારી અને જીવનસાથીને 120 રૂપિયાના માસિક પ્રીમિયમ પર તબીબી સારવારની સુવિધા પણ મળે છે.
- દર વર્ષે માંદગીના સમયગાળા દરમિયાન મહત્તમ 90 દિવસ સુધી પગારના 70 ટકા રોકડ વળતર આપવામાં આવે છે.
- સ્ત્રીઓને ડિલિવરી/ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન 26 અઠવાડિયા માટે પ્રસૂતિ રજા મળે છે.
- પગારના 90 ટકાના દરે કામચલાઉ અપંગતા લાભ ઉપલબ્ધ છે.
- કામ દરમિયાન કર્મચારીનું મૃત્યુ થાય તો, આશ્રિતોને પગારના 90 ટકાના દરે માસિક ચુકવણી મળે છે.
- ESI લાભો માટે વીમાકૃત કર્મચારીઓની સંખ્યા 4.81 કરોડ છે.
- ESIC હેઠળ 22.93 લાખ સંસ્થાઓ નોંધાયેલી છે. ESI હોસ્પિટલોની સંખ્યા ૧૬૫ છે.
