ભારત સરકારે તેની મહત્વાકાંક્ષી યોજના ‘સૂર્ય ઘર યોજના’ હેઠળ સોલર પેનલ ઇન્સ્ટોલેશનને પ્રોત્સાહન આપવા માટે એક મોટું પગલું ભર્યું છે. આ યોજના હેઠળ, તમે હવે માત્ર ₹1,800માં તમારા ઘરની છત પર 3 kW ની સોલાર પેનલ સિસ્ટમ ઇન્સ્ટોલ કરી શકો છો. રિન્યુએબલ એનર્જીને પ્રોત્સાહિત કરવા અને નાગરિકોના વીજળી બિલમાં રાહત આપવાના ઉદ્દેશ્યથી આ પગલું લેવામાં આવ્યું છે.
‘સૂર્ય ઘર યોજના’ ના ઉદ્દેશ્ય અને લાભો
ભારત સરકારની ‘સૂર્ય ઘર યોજના’નો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય સૌર ઊર્જાના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. આ અંતર્ગત ગ્રાહકોને ઓછા ખર્ચે સોલાર પેનલ ઈન્સ્ટોલ કરવાની તક મળી રહી છે, જેનાથી તેમનું વીજળીનું બિલ તો ઘટશે જ પરંતુ પર્યાવરણની સુરક્ષામાં પણ યોગદાન મળશે.
આ યોજના દ્વારા, નાગરિકો સૌર ઉર્જાનો ઉપયોગ કરવા તરફ પગલાં લઈ શકે છે, જેથી તેમનો વીજળીનો વપરાશ સંપૂર્ણપણે સૌર ઉર્જાથી થઈ શકે.
3kW સોલર પેનલ સિસ્ટમની કિંમત અને સબસિડી
સામાન્ય રીતે, 3 kW સોલર પેનલ સિસ્ટમની કુલ કિંમત લગભગ ₹1,80,000 છે. પરંતુ ‘સૂર્ય ઘર યોજના’ હેઠળ, સરકાર 60% સુધીની સબસિડી આપી રહી છે, આ સિસ્ટમ ગ્રાહકોને માત્ર ₹1,800માં ઉપલબ્ધ કરાવે છે.
આ સબસિડી સીધી ગ્રાહકોના બેંક ખાતામાં ટ્રાન્સફર કરવામાં આવે છે, જેનાથી પ્રક્રિયામાં પારદર્શિતા જળવાઈ રહે છે. આનાથી સોલાર પેનલ ઇન્સ્ટોલ કરવાની પ્રક્રિયા વધુ સુલભ અને સસ્તું બની છે.
વીજળી બિલમાં સંભવિત બચત
3 kW સોલાર પેનલ સિસ્ટમ દરરોજ સરેરાશ 12-15 યુનિટ વીજળી ઉત્પન્ન કરે છે, જેનાથી માસિક ધોરણે 360-450 યુનિટ વીજળીનું ઉત્પાદન શક્ય બને છે.
જો ગ્રાહકનો માસિક વીજળીનો વપરાશ આ મર્યાદાની અંદર હોય, તો સોલાર પેનલથી ઉત્પન્ન થતી વીજળી તેની સમગ્ર જરૂરિયાત પૂરી કરી શકે છે. આ સ્થિતિમાં, ગ્રાહકનું વીજળીનું બિલ શૂન્ય અથવા ન્યૂનતમ હોઈ શકે છે, જેનાથી તેઓ વર્ષો સુધી બચત કરી શકે છે.
અરજી પ્રક્રિયા
‘સૂર્ય ઘર યોજના’ હેઠળ સોલાર પેનલ ઇન્સ્ટોલ કરવા માટેની અરજી પ્રક્રિયા અત્યંત સરળ અને ઓનલાઈન છે. રસ ધરાવતા ગ્રાહકો સૌપ્રથમ ‘સૂર્ય ઘર યોજના’ની સત્તાવાર વેબસાઇટ પર જઈને નોંધણી કરાવી શકે છે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
નોંધણી પછી, ગ્રાહકે નામ, સરનામું અને વીજળી કનેક્શન નંબર જેવી જરૂરી માહિતી ભરવાની રહેશે. ત્યારબાદ તેઓ એરિયામાં ઉપલબ્ધ અધિકૃત વિક્રેતાઓને પસંદ કરી શકે છે જે સોલાર પેનલ ઇન્સ્ટોલેશનની સેવા પૂરી પાડે છે. ત્યારબાદ, સબસિડી મંજૂર થઈ જાય પછી ઉપભોક્તાએ પસંદ કરેલ વિક્રેતા પાસેથી ઇન્સ્ટોલેશન પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવાની રહેશે.
સૌર પેનલના પ્રકારો અને સ્થાપનના લાભો
સૌર પેનલના મુખ્યત્વે બે પ્રકાર છે:
મોનોક્રિસ્ટલાઇન સોલર પેનલ્સ – આ પેનલ વધુ કાર્યક્ષમતા ધરાવે છે અને ઓછી જગ્યામાં વધુ પાવર ઉત્પન્ન કરે છે, પરંતુ તેની કિંમત થોડી વધુ છે.
પોલીક્રિસ્ટલાઈન સોલાર પેનલ્સ – આ પેનલ્સ ઓછી કિંમતની હોય છે, પરંતુ તેમની કાર્યક્ષમતા મોનોક્રિસ્ટલાઈન પેનલ્સ કરતા ઓછી હોય છે.
સોલાર પેનલ ઇન્સ્ટોલેશનના ઘણા ફાયદા છે, જેમ કે વીજળીના બિલમાં ઘટાડો, પર્યાવરણીય સુરક્ષા અને લાંબા ગાળાનું રોકાણ સાબિત થાય છે. સોલર પેનલનું સરેરાશ આયુષ્ય 25 વર્ષ છે, જે તેને નફાકારક લાંબા ગાળાનું રોકાણ બનાવે છે.
મહત્વપૂર્ણ બિંદુ
આ યોજના હેઠળ, સોલાર પેનલ ઇન્સ્ટોલ કરતી વખતે ગુણવત્તા પર વિશેષ ધ્યાન આપવું મહત્વપૂર્ણ છે. ગ્રાહકોએ માત્ર અધિકૃત વિક્રેતાઓ પાસેથી પેનલ ખરીદવી જોઈએ જેથી ગુણવત્તા અને કાર્યક્ષમતા સાથે કોઈ બાંધછોડ ન થાય. આ ઉપરાંત સોલાર પેનલની નિયમિત જાળવણી પણ જરૂરી છે જેથી તેની કાર્યક્ષમતા જળવાઈ રહે.
‘સૂર્ય ઘર યોજના’ હેઠળ, ઉપભોક્તાઓ તેમની વધારાની જનરેટ કરેલી શક્તિને ગ્રીડમાં મોકલવા માટે નેટ મીટરિંગનો ઉપયોગ કરી શકે છે, જેનાથી વધારાની આવક થાય છે.
સૌર ઊર્જાની ભાવિ દિશા
ભારત સરકારની આ યોજના માત્ર વીજળીના ખર્ચમાં ઘટાડો કરવામાં મદદ કરશે એટલું જ નહીં પરંતુ પર્યાવરણની દિશામાં પણ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું સાબિત થશે. સૌર ઊર્જાના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવાથી પ્રદૂષણ ઘટશે અને તેનાથી સંબંધિત ઉદ્યોગોમાં રોજગારીની તકો પણ ઊભી થશે.
