વિશ્વમાં દર મિનિટે એક વ્યક્તિ એઇડ્સથી મૃત્યુ પામે છે. યુનાઈટેડ નેશન્સ ડેટા અનુસાર, વિશ્વભરમાં લગભગ 40 મિલિયન લોકો એચઆઈવીથી સંક્રમિત છે. તેમાંથી 90 લાખથી વધુ લોકોને સારવાર મળી રહી નથી.
જેના કારણે દર મિનિટે કોઈને કોઈ મૃત્યુ થઈ રહ્યું છે. ભારત સરકારના આંકડા મુજબ દેશમાં 23 લાખથી વધુ લોકો એચઆઈવી સંક્રમિત છે.
એચઆઇવી એ એક વાયરસ છે જે સફેદ રક્ત કોશિકાઓ (ડબ્લ્યુબીસી) પર હુમલો કરે છે અને રોગપ્રતિકારક શક્તિને નબળી પાડે છે. આ કારણે, એક્વાયર્ડ ઇમ્યુન ડેફિસિયન્સી સિન્ડ્રોમ (એઇડ્સ) થવાનું જોખમ રહેલું છે.
આ રોગમાં શરીર નાની-મોટી બીમારીઓથી પણ લડવામાં અસમર્થ બની જાય છે અને બાદમાં મૃત્યુ પણ થઈ શકે છે. જ્યારે આ રોગ થાય છે ત્યારે ઘણા લક્ષણો જોવા મળે છે.
જો તેમની સમયસર સારવાર કરવામાં આવે તો તેનાથી સરળતાથી બચી શકાય છે. જો દરરોજ સવારે શરીરમાં કેટલાક સંકેતો જોવા મળે તો સાવધાન થઈ જવું જોઈએ.
(1) તાવ, થાક, સ્નાયુમાં ખેંચાણ
3 થી 4 દિવસ સુધી દરરોજ તાવ આવવો અથવા વારંવાર ઉંચો તાવ આવવો અથવા વહેલી સવારે તાવ આવવો એ HIV પોઝીટીવ હોવાની નિશાની હોઈ શકે છે.
એચ.આઈ.વી ( HIV )નો ચેપ લાગવાથી શરીર ખૂબ જ નબળું પડી જાય છે. આવી સ્થિતિમાં, વ્યક્તિ થોડું કામ કર્યા પછી પણ થાક અનુભવવા લાગે છે.
શારીરિક પ્રવૃત્તિ કર્યા વિના સવારે અથવા અન્ય સમયે સ્નાયુઓમાં તાણ અથવા જકડતા અનુભવવી પણ આ રોગની નિશાની હોઈ શકે છે.
(2) સાંધામાં સોજો અને દુખાવો
ઘૂંટણ, ખભા કે અન્ય સાંધાઓમાં વારંવાર સોજો આવવો એ એઈડ્સની નિશાની હોઈ શકે છે. ઘૂંટણ અને ખભામાં વારંવાર દુખાવો પણ આ રોગની નિશાની હોઈ શકે છે. જો આ સમસ્યાઓ સવારે જોવા મળે તો સાવધાન રહેવું જોઈએ.
(3) શુષ્ક ગળું, વારંવાર માથાનો દુખાવો
પૂરતું પાણી પીવા છતાં તરસ છીપતી નથી. વારંવાર ગળું અથવા સુકા ગળું એ પણ HIV પોઝીટીવ હોવાની નિશાની હોઈ શકે છે. આ સિવાય જો તમને દરરોજ સવારે હળવો માથાનો દુખાવો થતો હોય અથવા દુખાવો અચાનક વધી જાય તો તમારે તાત્કાલિક ડૉક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
(4) વજન ઘટાડવું
એઇડ્સ એક એવો રોગ છે જેમાં વજન ધીમે ધીમે ઘટવા લાગે છે. જો ખોરાક કે કસરત બદલ્યા વિના વજન ઝડપથી ઘટવા લાગે તો તેને અવગણશો નહીં. જો આવું થાય, તો તમે સવારે નબળાઈ અનુભવી શકો છો.
(5) ત્વચાની સમસ્યાઓ
ત્વચા પીળી અથવા લાલ થઈ જવી. વારંવાર ખંજવાળ પણ આ રોગની નિશાની હોઈ શકે છે. ત્વચા પર હળવા, લાલ ફોલ્લીઓ પણ તેના સંકેતોમાંનું એક હોઈ શકે છે. જ્યારે તમે સવારે ઉઠો છો ત્યારે આ સમસ્યાઓ વધુ ઉભી થઈ શકે છે.
(7) લસિકા ગાંઠોનો સોજો, મોં અને ગળામાં દુખાવો
એઇડ્સના પ્રારંભિક તબક્કામાં લસિકા ગાંઠોનો સોજો એક સામાન્ય લક્ષણ હોઈ શકે છે. આ સિવાય મોં અને ગળામાં દુખાવો પણ આ રોગનો સંકેત હોઈ શકે છે. સવારમાં તેનો વધારો પડકારો વધારી શકે છે.
આ લક્ષણો જાણીને શું કરવું?
- જો આમાંથી કોઈ પણ લક્ષણ સવારે કે દિવસ દરમિયાન વધુ જોવા મળે તો તરત જ ડોક્ટરની સલાહ લો.
- એઇડ્સને ઓળખવા માટે HIV ટેસ્ટ કરાવો.
- જો AIDS નો રિપોર્ટ પોઝિટિવ આવે તો તરત જ સારવાર શરૂ કરો.
- એઈડ્સની સારવારની સાથે સાથે સ્વસ્થ જીવનશૈલી, કસરત અને સ્વસ્થ આહાર અપનાવો.
અસ્વીકરણ:
આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી માત્ર શૈક્ષણિક અને સામાન્ય માહિતીના હેતુ માટે છે. તે કોઈપણ પ્રકારની તબીબી સલાહ, નિદાન અથવા સારવારનો વિકલ્પ નથી. તમારી વ્યક્તિગત સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ અને જરૂરિયાતો અલગ-અલગ હોઈ શકે છે, તેથી કોઈપણ નિર્ણય લેતા પહેલા નિષ્ણાતની સલાહ લેવી મહત્વપૂર્ણ છે.
