ભારતની મુખ્ય બેંકો જેમ કે સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (SBI), પંજાબ નેશનલ બેંક (PNB) અને HDFC બેંકે તેમના લઘુત્તમ બેલેન્સ નિયમોમાં ફેરફારની જાહેરાત કરી છે, જે 1 એપ્રિલ, 2025 થી અમલમાં આવશે.
આ ફેરફાર શહેરી, અર્ધ-શહેરી અને ગ્રામીણ વિસ્તારોના ખાતાધારકોને અસર કરશે. જો તમે પણ આ બેંકોના ગ્રાહક છો, તો નવા નિયમો અને શરતોને સમજવી અને દંડથી બચવું મહત્વપૂર્ણ છે. અમને આ ફેરફારો વિશે વિગતવાર જણાવો અને સમજો કે તમે તમારા પૈસા કેવી રીતે સુરક્ષિત રાખી શકો છો.
SBIમાં મિનિમમ બેલેન્સ: શું છે નવો નિયમ?
સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ 2020 થી તેના નિયમિત બચત ખાતાઓ માટે લઘુત્તમ બેલેન્સની જરૂરિયાત નાબૂદ કરી હતી, જેનાથી લાખો ગ્રાહકોને રાહત મળી હતી.
જોકે, સોશિયલ મીડિયા પર કેટલાક અપ્રમાણિત અહેવાલો છે કે SBI એપ્રિલ 2025 થી લઘુત્તમ બેલેન્સ ₹0 થી વધારીને ₹1,000 કરી શકે છે. બેંકે હજુ સુધી આની સત્તાવાર પુષ્ટિ કરી નથી, પરંતુ નિષ્ણાતો ભલામણ કરે છે કે ગ્રાહકો નિયમિતપણે તેમના ખાતાની સ્થિતિ તપાસે.
જો તમે સરકારી યોજનાઓના લાભાર્થી છો, તો SBI ના ઝીરો બેલેન્સ ખાતા તમારા માટે વધુ સારો વિકલ્પ હોઈ શકે છે. આ નિયમ ખાસ કરીને વિદ્યાર્થીઓ અને ઓછી આવક ધરાવતા લોકો માટે ફાયદાકારક છે.
HDFC બેંક: કડક નિયમો, ઉચ્ચ દંડ
HDFC બેંક પહેલાથી જ કડક લઘુત્તમ સરેરાશ માસિક બેલેન્સ (AMB) આવશ્યકતાઓ ધરાવે છે. ગ્રાહકોએ શહેરી વિસ્તારોમાં ₹10,000 અને અર્ધ-શહેરી વિસ્તારોમાં ₹5,000 નું બેલેન્સ જાળવવું પડશે.
પુષ્ટિ ન થયેલા અહેવાલો અનુસાર, આ મર્યાદા એપ્રિલ 2025 પછી વધી શકે છે. જો તમે આ બેલેન્સ જાળવી રાખશો નહીં, તો તમારે 6% અથવા વધુમાં વધુ ₹600 દંડ ચૂકવવો પડી શકે છે.
ઉદાહરણ તરીકે, જો તમારું બેલેન્સ ₹8,000 થઈ જાય, તો તમારે ₹300 નો દંડ ચૂકવવો પડી શકે છે. નિષ્ણાતો કહે છે કે જો તમારી પાસે ₹ 1 લાખની ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ (FD) છે, તો લઘુત્તમ બેલેન્સની શરત માફ કરી શકાય છે.
પીએનબી: ગ્રામીણ અને શહેરી વિસ્તારોમાં અલગ અલગ નિયમો
પંજાબ નેશનલ બેંકે શહેરી વિસ્તારોમાં લઘુત્તમ ત્રિમાસિક સરેરાશ બેલેન્સ (QAB) ₹3,000, અર્ધ-શહેરી વિસ્તારોમાં ₹2,000 અને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં ₹1,000 નક્કી કર્યું છે. સોશિયલ મીડિયા પર ચર્ચા છે કે એપ્રિલ 2025 થી આ મર્યાદા વધીને ₹ 5,000 થઈ શકે છે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
જો તમે આ બેલેન્સ જાળવી રાખશો નહીં, તો ₹400 થી ₹600 સુધીનો દંડ વસૂલવામાં આવી શકે છે. છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં લઘુત્તમ બેલેન્સ ન જાળવવા બદલ પીએનબીએ દંડ તરીકે ₹1,538 કરોડની કમાણી કરી છે, જે દર્શાવે છે કે ગ્રાહકોએ સાવધ રહેવાની જરૂર છે.
દંડથી બચવાના સરળ રસ્તાઓ
આ ફેરફારો વચ્ચે, તમે કેટલાક સ્માર્ટ પગલાં લઈને દંડથી બચી શકો છો. સૌ પ્રથમ, તમારી બેંકની સત્તાવાર વેબસાઇટ અથવા શાખામાંથી નવીનતમ નિયમો તપાસો.
જો તમારું ખાતું લઘુત્તમ બેલેન્સ જાળવી શકતું નથી, તો શૂન્ય બેલેન્સ ખાતામાં સ્વિચ કરવાનું વિચારો. ઉપરાંત, ઓટોમેટેડ ટ્રાન્સફર સેટ કરો, જેથી તમારા ખાતામાં હંમેશા પૂરતું બેલેન્સ રહે.
જો તમારી પાસે સરપ્લસ ફંડ હોય, તો ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ (FD) માં રોકાણ કરો કારણ કે ઘણી બેંકો FD ધારકો માટે લઘુત્તમ બેલેન્સની આવશ્યકતાઓને હળવી કરે છે.
અપડેટ રહેવું શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે?
છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં, બેંકોએ લઘુત્તમ બેલેન્સ ન જાળવવા બદલ દંડમાંથી ₹8,500 કરોડની કમાણી કરી છે, જે દર્શાવે છે કે ગ્રાહકો માટે આ નિયમ કેટલો મહત્વપૂર્ણ છે.
ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) એ હજુ સુધી આ ફેરફારો અંગે કોઈ સત્તાવાર નિવેદન બહાર પાડ્યું નથી, પરંતુ નિષ્ણાતો કહે છે કે બેંકોની નીતિઓ બદલાતી રહે છે અને ગ્રાહકોએ સાવધ રહેવું જોઈએ. તમે નિયમિતપણે તમારા ખાતાનું નિરીક્ષણ કરીને અને સીધો બેંકનો સંપર્ક કરીને બિનજરૂરી ખર્ચ ટાળી શકો છો.
