જરા કલ્પના કરો… તમે સંપૂર્ણપણે સ્વસ્થ છો, તમારું રોજિંદુ જીવન જીવી રહ્યા છો, પરંતુ એક દિવસ એક વાયરસ તમારા શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે, જે થોડા દિવસોમાં તમારો જીવ લઈ લે છે અને તે પણ એક પીડાદાયક મૃત્યુ!
ભયાનક લાગે છે ને? પણ આ કોઈ ફિલ્મી વાર્તા નથી, પણ એક ભયાનક વાસ્તવિકતા છે. આપણે તે ‘સાયલન્ટ કિલર’ વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ, જે એકવાર શરીરમાં પ્રવેશી ગયા પછી, અત્યાર સુધી દુનિયામાં લગભગ કોઈને પણ બક્ષ્યું નથી.
તબીબી દુનિયામાં પણ, તેનું નામ સાંભળીને હડકંપ મચી જાય છે, કારણ કે બચવાનો દર શૂન્ય (0%) માનવામાં આવે છે. આપણે જે રોગ વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ તે રેબીઝ છે.
આ એક ચેપ છે જે કદાચ નાનો લાગે છે, પરંતુ તેના પરિણામો એટલા ભયંકર છે કે વૈજ્ઞાનિકો અને ડોકટરો આજ સુધી તેનો ઈલાજ શોધી શક્યા નથી. રેબીઝ એક વાયરલ રોગ છે જે કૂતરા, બિલાડી, વાંદરા, ચામાચીડિયા જેવા પ્રાણીઓના કરડવાથી કે ખંજવાળવાથી માણસોમાં ફેલાય છે.
જો ચેપગ્રસ્ત પ્રાણી કરડે છે અને રસી સમયસર લેવામાં ન આવે, તો વાયરસ મગજ અને ચેતાતંત્ર પર હુમલો કરે છે. એકવાર લક્ષણો શરૂ થઈ જાય, તો બચવાનો દર 0% છે. હા, તમે બરાબર વાંચ્યું છે – શૂન્ય.
હડકવા કેવી રીતે ફેલાય છે?
હડકવા વાયરસ પ્રાણીના લાળ દ્વારા ફેલાય છે. ચેપગ્રસ્ત પ્રાણી કરડે, ખંજવાળ આવે અથવા તેની લાળ ખુલ્લા ઘા અથવા આંખો અને મોં જેવા મ્યુકોસ મેમ્બ્રેનના સંપર્કમાં આવે તો પણ ચેપ લાગી શકે છે. ભારતમાં મોટાભાગના કેસો કૂતરાના કરડવાથી થાય છે.
હડકવાનાં લક્ષણો
હડકવાનાં શરૂઆતના લક્ષણો ફ્લૂ જેવા લાગે છે, પરંતુ 2-3 દિવસમાં તે ઘાતક સ્વરૂપ ધારણ કરે છે:
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
- તાવ અને માથાનો દુખાવો
- બેચેની અને ગભરાટ
- ગળામાં ખેંચાણ, ગળવામાં મુશ્કેલી
- હવા કે પાણીનો ડર
- વધુ પડતી લાળ
- માનસિક મૂંઝવણ અને ગુસ્સો
- લકવો અને અંતે કોમા અને મૃત્યુ
નિવારણનાં પગલાં
હડકવાથી બચવા માટે ફક્ત ત્યારે જ રસી લેવામાં આવે છે જો ડંખ પછી તરત જ રસી લેવામાં આવે. WHO અનુસાર, ચેપગ્રસ્ત પ્રાણીના કરડવા પછી 24 કલાકની અંદર રસી લેવી જરૂરી છે. આ પછી, કુલ 4-5 ડોઝ આપવામાં આવે છે, જે ચેપને અટકાવી શકે છે.
અસ્વીકરણ:
આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી માત્ર શૈક્ષણિક અને સામાન્ય માહિતીના હેતુ માટે છે. તે કોઈપણ પ્રકારની તબીબી સલાહ, નિદાન અથવા સારવારનો વિકલ્પ નથી. તમારી વ્યક્તિગત સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ અને જરૂરિયાતો અલગ-અલગ હોઈ શકે છે, તેથી કોઈપણ નિર્ણય લેતા પહેલા નિષ્ણાતની સલાહ લેવી મહત્વપૂર્ણ છે.
