નાના હોય કે મોટા, બાળકો ઘણીવાર તેમના માતાપિતા પાસેથી કંઈક ને કંઈક આગ્રહ રાખે છે. બસ, બાળપણમાં આ આગ્રહ થોડો વધારે હોય છે અને ખૂબ જ વાહિયાત પણ હોય છે. હવે બાળકોની કેટલીક માંગણીઓ પૂરી કરવી ઠીક છે, પરંતુ જો તમે દર વખતે બાળકના આગ્રહને સ્વીકારો છો, તો તે બિલકુલ યોગ્ય નથી.
જ્યારે બાળક તમારી પાસેથી તેની વાહિયાત માંગણીઓ સ્વીકારવાનો આગ્રહ રાખે છે, ત્યારે તે તેની આદત પડી જાય છે. બાળકને એવું લાગવા લાગે છે કે તે પ્રયત્નો વિના બધું મેળવી શકે છે, જે પાછળથી તેના વ્યક્તિત્વ, શિસ્ત અને ભાવનાત્મક નિયંત્રણને અસર કરે છે.
આવો જાણીએ બાળકોના કેટલાક આવા આગ્રહ વિશે, જેના માટે માતાપિતાએ ક્યારેય સંમત થવું જોઈએ નહીં, ભલે તેઓ ગમે તેટલું ગુસ્સે થાય કે રડે.
જ્યારે બાળક ‘મને હમણાં જ જોઈએ છે’ નો આગ્રહ રાખે છે
કેટલાક બાળકો એટલા હઠીલા હોય છે કે તેઓ તરત જ બધું ઇચ્છે છે. તેઓ કહે છે કે મને તે વસ્તુ હમણાં જ લાવો. માતાપિતા દ્વારા વારંવાર સમજાવવાના પ્રયાસો છતાં, તેઓ સાંભળતા નથી અને રડવાનું અને બૂમો પાડવાનું શરૂ કરે છે.
માતાપિતા આ સમયે તેમની આગ્રહ પૂર્ણ કરીને આ વર્તનને પ્રોત્સાહન આપે છે. જ્યારે બાળક પહેલી વાર આવી કોઈ વાતનો આગ્રહ રાખે છે, ત્યારે માતાપિતાએ સાવધ રહેવું જોઈએ. આનાથી બાળકમાં આવેગજન્ય વર્તન વિકસે છે, જે ભવિષ્યમાં મોટી સમસ્યા બની શકે છે.
જ્યારે બાળક ખોરાકનો આગ્રહ રાખે છે
બાળકો ઘણીવાર ખોરાક અંગે ગુસ્સે થાય છે. પરંતુ ક્યાંક ને ક્યાંક, તેમના આ વર્તનને માતાપિતા પોતે જ પ્રોત્સાહન આપે છે. જ્યારે બાળક ખોરાકનો આગ્રહ રાખે છે, તેનો મનપસંદ ખોરાક માંગે છે; ત્યારે માતાપિતા તરત જ તેને તેની મનપસંદ વાનગી પીરસે છે.
પરંતુ શું દર વખતે આવું કરવું યોગ્ય છે? આ રીતે, તમે પોતે જ બાળકને આગ્રહ કરવાનું શરૂ કરવા અને બહારથી કંઈક બિનઆરોગ્યપ્રદ ખાવા માટે પ્રોત્સાહિત કરો છો જ્યારે પણ કોઈ સ્વસ્થ ખોરાક તમારી સામે આવે છે. બાળકના સ્વાસ્થ્ય અને વિકાસ પર તેની નકારાત્મક અસર વિશે તમને કહેવાની જરૂર નથી.
સતત ફોન કે ટીવી જોવાનો આગ્રહ
આજના બાળકો ક્યારેય ફોન કે ટીવી જોવાથી થાકતા નથી. આજના માતાપિતા માટે સૌથી મોટો પડકાર એ છે કે તેમના બાળકોને સ્ક્રીનથી કેવી રીતે દૂર રાખવા. પરંતુ ઘણી વખત માતાપિતા બાળકોના આગ્રહ સામે નુકસાન પણ જોતા નથી.
જો બાળક જમતી વખતે ફોન માંગે છે, તો આપણે તેને સૂતા પહેલા અથવા જાગ્યા પછી તરત જ ફોન બાળકના હાથમાં આપી દઈએ છીએ. આ બાળકની એકાગ્રતા શક્તિ, ઊંઘ અને શારીરિક પ્રવૃત્તિ પર નકારાત્મક અસર કરે છે.
જાહેર સ્થળે તેમને શાંત રાખવા માટે તેમના શબ્દો સાથે સંમત થવું
નાના બાળકો ઘણીવાર એવું કરે છે કે જ્યારે તેમને કંઈક ગમે છે, ત્યારે તેઓ દુકાન કે મોલમાં જ રડવા લાગે છે. આવી સ્થિતિમાં, માતાપિતા જાહેરમાં શરમ ટાળવા માટે બાળકોના આગ્રહ સાથે સંમત થાય છે; ભલે તે વાહિયાત હોય. આ કરતી વખતે, તમે બાળકને સમાન વર્તન રાખવા માટે પ્રોત્સાહિત કરો છો.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
એકવાર બાળકને એવું લાગવા લાગે કે તે લોકોની સામે ભાવનાત્મક નાટક કરીને તમને જે જોઈએ તે માટે સંમત કરાવી શકે છે, પછી તે તે જ કરવાનું શરૂ કરે છે. પાછળથી, આ આદત ભાવનાત્મક ચાલાકીનું સ્વરૂપ લઈ શકે છે.
બીજા જેવી વસ્તુઓ મેળવવાનો આગ્રહ રાખવો
જો બાળક દર વખતે બીજા જેવા રમકડાં કે કપડાં મેળવવાનો આગ્રહ રાખે છે, તો તમારે દર વખતે તેની માંગણીઓ પૂરી કરવાની જરૂર નથી. આમ કરવાથી, બાળકોમાં બિનઆરોગ્યપ્રદ સરખામણી અને સ્પર્ધાની લાગણી વિકસાવવા લાગે છે.
બીજાઓને જોઈને પણ બાળકોમાં ઈર્ષ્યા અને અસુરક્ષાની લાગણી વિકસી શકે છે. બાળકોને બીજાઓની વસ્તુઓનો આદર કરવાનું શીખવો અને તેમને જણાવો કે બીજાઓ પાસે જે છે તે તરત જ તમને પણ મળે તે જરૂરી નથી.
