છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, બેંક ગ્રાહકોને સુવિધા આપવા અને ઓનલાઈન પેમેન્ટને ઝડપથી ટ્રાન્સફર કરવા માટે ઝડપી કાર્ય કરવામાં આવ્યું છે.
તાજેતરના અપડેટ મુજબ, નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (NPCI) નેટ બેન્કિંગ અને મોબાઈલ બેન્કિંગને પાંચથી છ મોટી બેન્કો સાથે જોડવાનું કામ કરી રહી છે.
નેટ બેન્કિંગ અને મોબાઈલ બેન્કિંગને જોડીને બનાવવામાં આવેલી બેન્કિંગ સિસ્ટમને ઈન્ટરઓપરેબિલિટી નામ આપવામાં આવ્યું છે.
તેના પ્રથમ તબક્કા માટે હજુ સુધી કોઈ તારીખ નક્કી કરવામાં આવી નથી. પરંતુ આ કામ નવા વર્ષમાં શરૂ થવાની આશા છે.
ICICI અને HDFC બેંક એકીકરણના અંતિમ તબક્કામાં છે
ઈકોનોમિક ટાઈમ્સમાં છપાયેલા સમાચાર મુજબ, NPCI દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલી આ પહેલના પ્રથમ તબક્કામાં કેટલીક મોટી બેંકો સાથે કામ કરવામાં આવશે.
બાકીની બેંકોને બીજા અને ત્રીજા તબક્કામાં આવરી લેવામાં આવશે. આ બાબત સાથે સંકળાયેલા એક વ્યક્તિએ જણાવ્યું કે ICICI બેંક અને HDFC બેંક એકીકરણના અંતિમ તબક્કામાં છે… આ કામ ત્રણ-ચાર બેંકો સાથે પણ ચાલી રહ્યું છે.
જો કે, આ ફીચર ક્યારે લાઈવ થશે તે અંગે કોઈ તારીખની માહિતી નથી. આ અંગેની માહિતી પણ ટૂંક સમયમાં બહાર આવી શકે છે.
UPI આધારિત પેમેન્ટ સિસ્ટમ પર દબાણ ઘટશે
એકવાર નેટ બેંકિંગ ઇન્ટરઓપરેબલ થઈ જાય, પછી ગ્રાહકો ઈ-કોમર્સ પોર્ટલ પરથી માલ ખરીદતી વખતે કોઈપણ બેંકની નેટ બેંકિંગ દ્વારા ચુકવણી કરવાનું પસંદ કરી શકે છે.
હાલમાં, બેંકોએ પેમેન્ટ એગ્રીગેટર્સ સાથે ભાગીદારી કરવી જરૂરી છે, જે બદલામાં નેટબેંકિંગ ચુકવણીઓ માટે વેપારીઓને જોડે છે.
એકવાર ઇન્ટરઓપરેબિલિટી શરૂ થઈ જાય, આ સમસ્યા હલ થઈ જશે. આ બાબત સાથે સંકળાયેલા એક વ્યક્તિએ જણાવ્યું હતું કે તેની શરૂઆત UPI આધારિત ચૂકવણી પર દબાણ ઘટાડવામાં મદદ કરશે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોમાં UPI એ ઝડપથી વિકાસ કર્યો છે. યુપીઆઈનો ઉપયોગ વધવાથી ડેબિટ કાર્ડ પેમેન્ટ અને નેટ બેન્કિંગ પરનું દબાણ ઘટ્યું છે.
HDFC અને ICICI બેંકે માહિતી આપી નથી
જો કે NPCI, HDFC અને ICICI બેંક દ્વારા આ અંગે કોઈ માહિતી આપવામાં આવી નથી. NPCI દ્વારા આ પહેલ કરવામાં આવી રહી છે.
ઇન્ટરઓપરેબિલિટી સાથે, પેમેન્ટ એગ્રીગેટર્સ અને બેંકો એક સામાન્ય પ્લેટફોર્મ સાથે સીધા જ એકીકૃત થઈ શકે છે અને વેપારીઓને સમાન પ્લેટફોર્મની બીજી બાજુ લાવી શકે છે.
હાલમાં, નેટબેંકિંગ દ્વારા ચૂકવણી પૂર્ણ કરવા માટે, વેપારીઓ અને એગ્રીગેટર્સ મોટી બેંકોની નેટબેંકિંગ સિસ્ટમમાં પ્રવેશ મેળવવા માટે મુંબઈ સ્થિત બિલડેસ્ક જેવા પેમેન્ટ ગેટવે સાથે કામ કરે છે.
સેન્ટ્રલ બેંકના ડેટા અનુસાર માત્ર ઓક્ટોબર મહિનામાં જ ગ્રાહકો દ્વારા લગભગ 420 મિલિયનના પેમેન્ટ ટ્રાન્ઝેક્શન કરવામાં આવ્યા હતા.
આ વ્યવહારો દ્વારા સેટલ થયેલી કુલ રકમ રૂ. 100 લાખ કરોડથી વધુ હતી. આ વ્યવહારોની સરેરાશ ટિકિટ સાઈઝ 2.5 લાખ રૂપિયાથી વધુ હશે.
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) દ્વારા 2025 માટેના વિઝન ડોક્યુમેન્ટમાં નેટબેંકિંગ ઈન્ટરઓપરેબિલિટીનો પ્રસ્તાવ સૌ પ્રથમ મૂકવામાં આવ્યો હતો.
માર્ચ 2024માં, RBI ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે NPCI ભારત બિલ પેને નેટબેંકિંગ ઇન્ટરઓપરેબિલિટી પર કામ શરૂ કરવા માટે મંજૂરી આપવાની વાત કરી હતી.
