1 જાન્યુઆરીથી ઘણા નિયમોમાં મોટો ફેરફાર થવા જઈ રહ્યો છે. બેંકિંગ સંબંધિત ઘણા નિયમો, જે સામાન્ય લોકો સાથે સંબંધિત છે, બદલાવા જઈ રહ્યા છે. આવો જ એક નિયમ ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ સાથે સંબંધિત છે.
આરબીઆઈએ ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટને લઈને એક નવી માર્ગદર્શિકા બહાર પાડી છે, જે દરેક વ્યક્તિએ જાણવી જોઈએ જે FDમાં રોકાણ કરવાનું વિચારી રહ્યા છે અથવા રોકાણ કર્યું છે.
હાઉસિંગ ફાઇનાન્સ કંપનીઓ (HFCs) અને નોન-બેંકિંગ ફાઇનાન્સ કંપનીઓ (NBFCs) માટે અપડેટેડ રેગ્યુલેટરી ફ્રેમવર્ક 1 જાન્યુઆરી, 2025 થી ભારતીય રિઝર્વ બેંક દ્વારા લાગુ કરવામાં આવશે.
આ સુધારેલી માર્ગદર્શિકા ઓગસ્ટમાં જારી કરવામાં આવી હતી. આમાં જાહેર થાપણોની મંજૂરી અને ચુકવણી, નોમિનેશન, કટોકટી ખર્ચ, થાપણો વિશે થાપણદારોને સૂચિત કરવા જેવી બાબતોનો સમાવેશ થાય છે.
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) દ્વારા નિર્ધારિત માર્ગદર્શિકા મુજબ, થાપણદારો કોઈપણ વ્યાજ વગર થાપણના ત્રણ મહિનાની અંદર નાની થાપણોની સંપૂર્ણ રકમ (રૂ. 10,000 સુધી) ઉપાડી શકે છે.
મોટી થાપણો માટે, મૂળ રકમના 50% અથવા રૂ. 5 લાખ (જે ઓછું હોય તે) સુધીનો આંશિક ઉપાડ ત્રણ મહિનાની અંદર વ્યાજ વગર કરી શકાય છે.
ગંભીર બિમારીના કિસ્સામાં, થાપણદારોને થાપણના સમયગાળાને ધ્યાનમાં લીધા વિના, મુદ્દલની સંપૂર્ણ રકમ અકાળે ઉપાડવાની પરવાનગી આપવામાં આવે છે, પરંતુ કોઈ વ્યાજ ચૂકવવામાં આવતું નથી.
વધુમાં, નોન-બેંકિંગ ફાઇનાન્શિયલ કંપનીઓ (NBFCs) એ હવે વધુ સમયસર અપડેટ કરેલી માહિતી માટે પાકતી મુદતના ઓછામાં ઓછા બે અઠવાડિયા પહેલા થાપણદારોને પાકતી મુદતની વિગતો જણાવવી જરૂરી છે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
નોમિનેશન અપડેટ્સ: NBFCsને યોગ્ય રીતે ભરેલા નોમિનેશન ફોર્મની રસીદ, રદ્દીકરણ અથવા નોમિનેશનની વિવિધતા સ્વીકારવા માટે યોગ્ય સિસ્ટમ્સ મૂકવાની સલાહ આપવામાં આવી છે. તમામ ગ્રાહકોને આ સ્વીકૃતિ પ્રદાન કરવી મહત્વપૂર્ણ છે, પછી ભલે તે વિનંતી કરવામાં આવે કે ન હોય.
પાસબુકમાં નોમિનીનો ઉલ્લેખ: NBFC એ પાસબુક અથવા રસીદો પર નોમિની વિગતો રેકોર્ડ કરવાનું વિચારવું જોઈએ. આમાં ગ્રાહકોની સંમતિ સાથે “નોમિનેશન રજિસ્ટર્ડ” લખવું અને નોમિનીનું નામ શામેલ હોવું જોઈએ.
ગંભીર બીમારીના કિસ્સામાં: ગંભીર બીમારીના કિસ્સામાં, થાપણદારો પાસે ડિપોઝિટની તારીખથી ત્રણ મહિનાના સમય પહેલાં તેમની મૂળ થાપણની રકમ સંપૂર્ણ ઉપાડની વિનંતી કરવાનો વિકલ્પ હોય છે.
આ ઉપાડ કોઈપણ વ્યાજ વગર જારી કરવામાં આવે છે. એ નોંધવું અગત્યનું છે કે આ જોગવાઈ હાલના ડિપોઝિટ કોન્ટ્રાક્ટને પણ લાગુ પડે છે જે અગાઉ પ્રારંભિક ત્રણ મહિનામાં અકાળ ઉપાડના અધિકારોને મંજૂરી આપતા ન હતા.
થાપણની પાકતી મુદતની માહિતી: અગાઉ, NBFCs એ થાપણદારોને ઓછામાં ઓછા બે મહિના અગાઉ તેમની થાપણોની પાકતી તારીખ વિશે જાણ કરવી જરૂરી હતી.
જો કે હવે આ નોટિફિકેશન સમયગાળો સુધારીને 14 દિવસ કરવામાં આવ્યો છે. NBFC ને હવે થાપણની પાકતી મુદતના ઓછામાં ઓછા 14 દિવસ પહેલા થાપણદારોને પાકતી તારીખ વિશે જાણ કરવાનું ફરજિયાત છે
