કેન્દ્ર સરકારે કરચોરી અટકાવવા અને ઉચ્ચ મૂલ્યના નાણાકીય વ્યવહારો પર દેખરેખ વધારવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે એક મહત્વપૂર્ણ પગલું ભર્યું છે. સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સિસ (CBDT) એ તાત્કાલિક અસરથી ૧૦ લાખ રૂપિયાથી વધુની કિંમત ધરાવતી કેટલીક વૈભવી વસ્તુઓ પર ૧ ટકા ટેક્સ કલેક્શન એટ સોર્સ (TCS) લાગુ કર્યો છે. આ અંગે એક સત્તાવાર નોટિફિકેશન પણ બહાર પાડવામાં આવ્યું છે.
CBDT દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા નોટિફિકેશન મુજબ, વૈભવી વસ્તુઓની ચોક્કસ યાદી પર આ ૧ ટકા TCS તા. ૨૨ એપ્રિલ, ૨૦૨૫ થી લાગુ કરવામાં આવ્યો છે.
આ યાદીમાં અનેક મોંઘી અને વૈભવી ચીજવસ્તુઓનો સમાવેશ થાય છે. જેમાં કાંડા ઘડિયાળ, હેન્ડબેગ, સનગ્લાસ, ફૂટવેર અને સ્પોર્ટસવેર જેવી વ્યક્તિગત ઉપયોગની મોંઘી વસ્તુઓ ઉપરાંત, ચિત્રો અને શિલ્પો જેવી કલા સંબંધિત વસ્તુઓ, બોટ (નૌકાઓ), હોમ થિયેટર સિસ્ટમ્સ અને રેસિંગ અથવા પોલો માટે ઉપયોગમાં લેવાતા ઘોડા જેવી વસ્તુઓનો પણ સમાવેશ થાય છે, જો તેમની કિંમત ૧૦ લાખ રૂપિયાથી વધુ હોય.
TCS ની જાહેરાત બજેટમાં થઈ હતી
નોંધનીય છે કે, લક્ઝરી ચીજવસ્તુઓ પર TCS લાગુ કરવાની જાહેરાત જુલાઈ ૨૦૨૪ના કેન્દ્રીય બજેટમાં કરવામાં આવી હતી. બજેટ ૨૦૨૪ના મેમોરેન્ડમમાં એવું જણાવાયું હતું કે લક્ઝરી ચીજવસ્તુઓ પર TCS ૧ જાન્યુઆરી, ૨૦૨૫ થી લાગુ થશે.
જોકે, નવા નોટિફિકેશન મુજબ ઉપરોક્ત યાદીમાં સમાવિષ્ટ વસ્તુઓ પર TCS ૨૨ એપ્રિલ, ૨૦૨૫ થી લાગુ થશે. આ ઉપરાંત, કેન્દ્રીય બજેટ ૨૦૨૪-૨૫માં એ પણ સુધારો રજૂ કરાયો હતો કે કોઈપણ સારા વિક્રેતાએ ૧ લાખ કે તેથી વધુ કિંમતના અન્ય વાહનો પર પણ ખરીદદાર પાસેથી ૧ ટકા TCS વસૂલવાનો રહેશે (જોકે આ માટે અલગથી નોટિફિકેશન આવ્યું ન હતું).
આ નવા નિયમ અંગે ટેક્સ નિષ્ણાતોએ પોતાનો મત વ્યક્ત કર્યો છે. આ નોટિફિકેશન ઉચ્ચ મૂલ્યના ખર્ચ પર દેખરેખ વધારવા અને લક્ઝરી ગુડ્સ સેગમેન્ટમાં ઓડિટ ટ્રેલને મજબૂત કરવાના સરકારના ઉદ્દેશ્યને સ્પષ્ટપણે દર્શાવે છે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
તેમણે ઉમેર્યું કે, આ કર આધારને વિસ્તૃત કરવા અને વધુ નાણાકીય પારદર્શિતાને પ્રોત્સાહન આપવાની નીતિનું પ્રતિબિંબ છે. વિક્રેતાઓએ હવે TCS જોગવાઈઓનું સમયસર પાલન સુનિશ્ચિત કરવું પડશે, જ્યારે સૂચિત લક્ઝરી ચીજવસ્તુઓના ખરીદદારોને ખરીદી સમયે ઉન્નત KYC જરૂરિયાતો અને દસ્તાવેજોની જરૂર પડી શકે છે.
જો વેચાણ મૂલ્ય રૂ. ૧૦ લાખથી વધુ હોય તો નોટિફાઈડ માલના સમગ્ર મૂલ્ય પર ૧ ટકાના દરે TCS લાગુ થશે. તેમણે આ પગલા પાછળનો ઉદ્દેશ લક્ઝરી ચીજવસ્તુઓ પરના વધતા ખર્ચને ધ્યાનમાં રાખીને ટેક્સના વ્યાપને વિસ્તૃત અને ઊંડો બનાવવાનો, ખાસ કરીને ઉચ્ચ નેટવર્થ ધરાવતા વ્યક્તિઓ (HNIs) પાસેથી ટેક્સ કલેક્શન સુનિશ્ચિત કરવાનો છે, જેઓ કદાચ ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરતા નથી અથવા તેમની કરપાત્ર આવક યોગ્ય રીતે દર્શાવતા નથી.
કાંડા ઘડિયાળ, આર્ટ પીસ, પ્રાચીન વસ્તુઓ, યાટ્સ અને કલેક્શન (રૂ. ૧૦ લાખથી વધુ) જેવી ઊંચી કિંમતની વસ્તુઓને ૧ ટકાના દરે TCS ફ્રેમમાં લાવીને, સરકાર માત્ર મોટર વાહનોથી આગળ ટેક્સનો વિસ્તાર વધારી રહી છે અને ઉચ્ચ મૂલ્યના વ્યવહારોને ટેક્સ નેટ હેઠળ લાવી રહી છે.
