પશુપાલનનો વ્યવસાય લોકોની આવક વધારવાનો એક સારો માધ્યમ છે. કારણ કે પશુપાલનનો વ્યવસાય લોકોની સમૃદ્ધિનો દરવાજો ખોલી રહ્યો છે.
પશુપાલન કરીને ખેડૂતો સારી કમાણી કરી રહ્યા છે. પરંતુ પશુપાલન કરતા ખેડૂતો માટે દૂધાળ પશુઓની ઓળખ કરવી સૌથી મોટી સમસ્યા હોય છે. પરંતુ હવે તેમને આથી પરેશાન થવાની જરૂર નથી. કારણ કે અમે તેમને દૂધાળ પશુઓની ઓળખના કેટલાક સરળ ઉપાય જણાવવા જઈ રહ્યા છીએ.
જેથી તેઓ દૂધાળ જાતની ગાય અને ભેંસની સરળતાથી ઓળખ કરી શકે. તો ચાલો પશુ નિષ્ણાત પાસેથી જાણીએ કે દૂધાળ પશુઓની ઓળખ કેવી રીતે કરવી?
પશુ ચિકિત્સા ક્ષેત્રમાં 25 વર્ષનો અનુભવ ધરાવતા પશુ ચિકિત્સા અધિક્ષક ડૉ. ઇન્દ્રજીત વર્મા (MVSC વેટનરી) મથુરાએ લોકલ 18 સાથે વાત કરતા જણાવ્યું હતું કે, પશુપાલક દૂધાળ પશુઓની ઓળખ કરવા માટે કેટલાક ખાસ ઉપાય અપનાવે. જેથી તેઓ ઠગાઈનો શિકાર થવાથી બચી શકે.
આ રીતે કરો દૂધાળ પશુઓની ઓળખ
દૂધાળ પશુઓની ઓળખ માટે પશુપાલક પશુની શારીરિક રચના, હાડપિંજર, થન અને દૂધ ઉત્પાદન ક્ષમતા, દૂધની નસો, અને તેમની જાતિ અને પ્રજનન ક્ષમતા પરથી તેમની ઓળખ કરી શકે છે.
શારીરિક રચના:
શરીર – દૂધાળ પશુનું શરીર લાંબું, ઊંડા છાતી અને સારી રીતે વિકસિત પેટવાળું હોય છે.
હાડપિંજર – હાડકાં હલકાં પરંતુ મજબૂત હોય છે, જેથી દૂધ ઉત્પાદન માટે વધુ ઊર્જા લાગતી હોય.
પગ – સીધા અને મજબૂત હોવા જોઈએ જેથી પશુ આરામથી ઊભો રહી શકે.
થન અને દૂધ ઉત્પાદન ક્ષમતા:
થનનો આકાર – મોટો, લટકતો અને સમાન રીતે સંતુલિત હોવો જોઈએ.
અધોજિહ્વિકા – થન સાથે જોડાયેલા ચારેય થન મધ્યમ કદના હોવા જોઈએ, ખૂબ નાના અથવા ખૂબ મોટા થન સારા નથી.
દૂધની નસો – પેટના નીચેના ભાગમાં ઉભરી અને વળાંકવાળી નસો હોવી જોઈએ, આ સંકેત છે કે પશુનું દૂધ ઉત્પાદન સારું છે.
વર્તન અને આરોગ્ય:
સ્વભાવ – દૂધાળ પશુ સામાન્ય રીતે શાંત સ્વભાવના હોય છે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
ખોરાક – સારા દૂધાળ પશુની ચારો ખાવાની આદત સારી હોય છે.
આરોગ્ય – ચમકદાર ત્વચા, આંખોમાં ચમક અને શ્વાસક્રિયા સામાન્ય હોવી જોઈએ.
પ્રજનન અને વંશાવલી:
વંશાવલી – સારી જાતનો પશુ વધુ દૂધ આપે છે.
પ્રજનન ક્ષમતા – નિયમિત ગર્ભધારણ કરતો પશુ વધુ દૂધ ઉત્પાદન માટે યોગ્ય હોય છે.
દૂધ ઉત્પાદનનો રેકોર્ડ:
જો શક્ય હોય તો પશુનો અગાઉનો દૂધ ઉત્પાદન રેકોર્ડ જુઓ.
પ્રથમ વખત દૂધ આપતી ગાય અથવા ભેંસના થનને દબાવીને દૂધની માત્રા અને ગુણવત્તાની તપાસ કરો.
