સફરજન સ્વાસ્થ્ય માટે ખૂબ જ સારું ફળ માનવામાં આવે છે. ડોક્ટરો તેને ખાવાની ભલામણ કરે છે. આ ફળ દરેક રોગમાં ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે. આના પર એક કહેવત પણ પ્રચલિત થઈ – રોજ એક સફરજન ખાવાથી ડૉક્ટર દૂર રહે છે.
દુનિયાભરમાં સફરજનની 7500 થી વધુ જાતો જોવા મળે છે. તેમાં એક સફરજન છે જે ભારતના પડોશમાં ઉગે છે અને સૌથી વધુ કિંમતે વેચાય છે; તે રૂ 6000 – રૂ 8000 પ્રતિ કિલોના ભાવે વેચાય છે. એક પીસની કિંમત 1500 રૂપિયા સુધીની છે. તેની એવી કઈ ખાસિયત છે જેના કારણે તે આટલું મોંઘુ બન્યું છે? તેનો રંગ પણ લાલ નથી.

આ સફરજન “બ્લેક ડાયમંડ એપલ” તરીકે ઓળખાય છે. તે તિબેટ અને ભૂટાનના પર્વતીય વિસ્તારોમાં ઉગાડવામાં આવે છે. તેને “હુઆ નીયુ” તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. તેનો રંગ કાળો અને જાંબલી પણ હોય છે. એટલા માટે તેને બ્લેક ડાયમંડ કહેવામાં આવે છે. આ સફરજન મુખ્યત્વે ચીનના તિબેટીયન ઉચ્ચપ્રદેશના નિંગચી(Nyingchi) ક્ષેત્રમાં ઉગાડવામાં આવે છે.
બ્લેક ડાયમંડ સફરજનની કિંમત લગભગ 500 રૂપિયાથી 1600 રૂપિયા સુધીની હોય છે, જે સામાન્ય સફરજન કરતા ઘણી વધારે છે. ભારતમાં સૌથી સારા સફરજન પણ 500 પ્રતિ કિલો છે, પણ આ 15 ગણું મોંઘું છે. ખાસ ભેટ પેકેજિંગમાં, તે પ્રતિ સફરજન ₹2,000 થી ₹5,000 માં વેચી શકાય છે.
તે મોંઘુ હોવા પાછળના મુખ્ય કારણો તેની દુર્લભતા, મર્યાદિત ઉત્પાદન અને તેને ઉગાડવામાં લાગતો લાંબો સમય (લગભગ 8 વર્ષ) છે. આ સફરજન ફક્ત ઠંડા અને પર્વતીય વિસ્તારોમાં જ ઉગે છે. ઉત્પાદન ખૂબ ઓછું છે, જેના કારણે તેની કિંમત વધે છે. સામાન્ય સફરજનના ઝાડ 4-5 વર્ષમાં ફળ આપવાનું શરૂ કરે છે.
બ્લેક ડાયમંડ સફરજનનો સ્વાદ મીઠો,મુલાયમ અને કડક હોય છે. તેને મીઠા અને ખાટા સ્વાદ સાથેનો એક અનોખો અનુભવ માનવામાં આવે છે, જેમાં કુદરતી ગ્લુકોઝની ભરપૂર માત્રા હોય છે, જે તેના સ્વાદને મીઠો બનાવે છે. તેની જાડી છાલ તેને ચમકદાર અને કડક બનાવે છે. તેનો પલ્પ સફેદ હોય છે. સ્વાદ ખૂબ જ સ્વાદિષ્ટ અને તાજગી આપનારો છે. એટલા માટે તે મીઠા અને રસદાર લાગે છે.
બ્લેક ડાયમંડ સફરજનની ઘેરી જાંબલી છાલ એન્થોસાયનિનથી ભરપૂર હોય છે, જે એક પ્રકારનો એન્ટીઑકિસડન્ટ છે. એન્ટીઑકિસડન્ટો બળતરા ઘટાડવા, રોગપ્રતિકારક શક્તિ વધારવા અને હૃદય રોગ અને કેન્સર જેવા ક્રોનિક રોગોનું જોખમ ઘટાડવા માટે જાણીતા છે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
એવું કહી શકાય કે તેના સ્વાદમાં મીઠાશ અને ખાટશનું સંતુલન તેને સામાન્ય લાલ કે લીલા સફરજનથી અલગ બનાવે છે. તે તિબેટની ઊંચી ટેકરીઓમાં ઉગે છે, તેથી તે અલ્ટ્રાવાયોલેટ કિરણોથી વધુ પ્રભાવિત થાય છે, જે તેનો રંગ અને સ્વાદ અનોખો બનાવે છે. જ્યારે સૂર્યના અલ્ટ્રાવાયોલેટ કિરણો સીધા આ ફળ પર પડે છે, ત્યારે તેનો રંગ કાળો અથવા જાંબલી થઈ જાય છે.
બ્લેક ડાયમંડ સફરજનને કુદરતના સાચા ચમત્કાર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, જે અદભુત સુંદરતા, અનોખા સ્વાદ અને પ્રભાવશાળી સ્વાસ્થ્ય લાભોનું સંયોજન છે. જોકે આ ફળ દુર્લભ અને અનોખું રહે છે. તેની લોકપ્રિયતા વધી રહી છે.
તિબેટના પહાડી વિસ્તારોમાં બ્લેક ડાયમંડ સફરજનની ખેતી 2015 માં શરૂ થઈ હતી. આ ફળ સામાન્ય રીતે ચીનના મોટા શહેરોમાં મોંઘા વૈભવી ફળ તરીકે વેચાય છે. જોકે બ્લેક ડાયમંડ સફરજન હિમાચલ પ્રદેશ અને કાશ્મીરના ઠંડા પહાડી વિસ્તારોમાં પણ ઉગે છે પરંતુ ખૂબ જ મર્યાદિત રીતે. બિહારમાં પણ તેને ઉગાડવાના પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે.
અસ્વીકરણ:
આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી માત્ર શૈક્ષણિક અને સામાન્ય માહિતીના હેતુ માટે છે. તે કોઈપણ પ્રકારની તબીબી સલાહ, નિદાન અથવા સારવારનો વિકલ્પ નથી. તમારી વ્યક્તિગત સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ અને જરૂરિયાતો અલગ-અલગ હોઈ શકે છે, તેથી કોઈપણ નિર્ણય લેતા પહેલા નિષ્ણાતની સલાહ લેવી મહત્વપૂર્ણ છે.