આવકવેરા વિભાગે નાણાકીય વર્ષ 2024-25 (મૂલ્યાંકન વર્ષ 2025-26) માટે આવકવેરા રિટર્ન ફાઇલ કરવાની પ્રક્રિયાને વધુ સરળ બનાવવા માટે ફોર્મ-16 ના ફોર્મેટમાં ફેરફાર કર્યો છે.
સરકાર ઇચ્છે છે કે લોકોને કર ચૂકવતી વખતે કોઈ મૂંઝવણનો સામનો ન કરવો પડે અને ભૂલો ઓછી થવી જોઈએ. એટલા માટે ફોર્મ-૧૬ આટલી વિગતવાર તૈયાર કરવામાં આવ્યું છે. જો તમે પગારદાર વ્યક્તિ છો, તો જૂનમાં ફોર્મ-૧૬ મળતાંની સાથે જ તમારું રિટર્ન ફાઇલ કરવાની તૈયારી શરૂ કરી દો.
શું ફેરફાર છે?
પહેલાં, ફોર્મ ૧૬ માં ફક્ત મૂળભૂત માહિતી જ હતી, પરંતુ હવે તે કરમુક્ત ભથ્થાં, કપાત અને પગારનો કરપાત્ર ભાગ અલગથી બતાવશે.

મતલબ કે, તમને ખબર પડશે કે તમારા પગારનો કેટલો ભાગ કરપાત્ર છે અને કેટલો બાકી છે. કંપની દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવતી કેટલીક સુવિધાઓ, જેમ કે મફત ઘર, હવે કરપાત્ર રહેશે.
એનો અર્થ એ કે જો તમારા નોકરીદાતા તમને મફતમાં ઘર આપે છે, તો તમારે તેની કિંમત પર કર ચૂકવવો પડી શકે છે. આ ફેરફારો 20 ફેબ્રુઆરી, 2025 થી અમલમાં આવ્યા છે અને નાણાકીય વર્ષ 2024-25 માટે લાગુ થશે.
ફોર્મ-૧૬ ક્યારે ઉપલબ્ધ થશે?
તમારી કંપનીએ ૧૫ જૂન, ૨૦૨૫ સુધીમાં ફોર્મ-૧૬ જારી કરવું આવશ્યક છે. એટલા માટે મોટાભાગના લોકો જૂન મહિનામાં જ તેમના ટેક્સ રિટર્ન ભરવાનું શરૂ કરે છે.
નવા સ્વરૂપમાં તમને શું જોવા મળશે?
(૧) પગારના દરેક નાના અને મોટા ભાગનો અલગથી ઉલ્લેખ કરવામાં આવશે.
(૨) કરમુક્ત ભથ્થાં અને કરપાત્ર લાભોની સંપૂર્ણ વિગતો.
(૩) કલમ ૮૦સી (પીપીએફ, એલઆઈસી), ૮૦ડી (આરોગ્ય વીમો), ૮૦ઈ (શિક્ષણ લોન) જેવી કપાતની યાદી.
(૪) ફોર્મમાં કંપનીના PAN અને TAN નંબરનો પણ ઉલ્લેખ કરવામાં આવશે.
ફોર્મ-૧૬ શા માટે આટલું મહત્વનું છે?
ટેક્સ રિટર્ન ફાઇલ કરતી વખતે આ ફોર્મ તમારો સૌથી મોટો ટેકો હશે.
લોન લેતી વખતે પણ, બેંકો તેને તમારી આવકનો પુરાવો માને છે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
જો તમે જરૂર કરતાં વધુ TDS કાપ્યો હોય, તો આ ફોર્મની મદદથી તમે રિફંડ પણ માંગી શકો છો.
કેવી રીતે તૈયારી કરવી?
તમારા ફોર્મ-૧૬, બેંક સ્ટેટમેન્ટ, રોકાણનો પુરાવો અગાઉથી એકત્રિત કરો.
આવકવેરા વેબસાઇટની મુલાકાત લો અને તમારું ફોર્મ 26AS તપાસો (TDS ની સંપૂર્ણ વિગતો અહીં ઉપલબ્ધ છે).
પોર્ટલ પર તમારો બેંક એકાઉન્ટ નંબર અને IFSC કોડ અપડેટ કરો જેથી તમને ઝડપથી રિફંડ મળી શકે.
યાદ રાખો, તમારે 31 જુલાઈ, 2025 સુધીમાં ITR ફાઇલ કરવાનું રહેશે.