જેનરિક વિ બ્રાન્ડેડ દવાઓ: દવાઓ ખરીદતી વખતે અમારી પાસે મોંઘી બ્રાન્ડેડ દવાઓ અથવા સસ્તી જેનરિક દવાઓ (બ્રાન્ડેડ વિ જેનરિક દવાઓ) ખરીદવાનો વિકલ્પ હોય છે. આવી સ્થિતિમાં, જો તમને લાગે છે કે મોંઘી દવાઓ વધુ અસરકારક છે, તો આ લેખ તમારા માટે છે. હવે ચાલો જેનેરિક અને બ્રાન્ડેડ દવાઓ વચ્ચેનો તફાવત સમજીએ.
શું સસ્તી દવાઓ ખરેખર ઓછી અસરકારક છે?
જ્યારે પણ આપણે કોઈપણ રોગની સારવાર માટે દવા ખરીદીએ છીએ, ત્યારે આપણને બે પ્રકારના વિકલ્પો મળે છે – બ્રાન્ડેડ દવા, જેનેરિક દવા.
લોકો સામાન્ય રીતે માને છે કે મોંઘી બ્રાન્ડેડ દવાઓ વધુ અસરકારક હોય છે, જ્યારે સસ્તી જેનરિક દવાઓ ઓછી અસરકારક હોય છે, પરંતુ શું આ ખરેખર સાચું છે? બ્રાન્ડેડ અને જેનરિક દવાઓ વચ્ચે વાસ્તવિક તફાવત શું છે? ચાલો જાણીએ કે જેનરિક દવાઓ વિશે લોકોની ખોટી માન્યતાઓ સાચી છે કે નહીં.
જેનરિક અને બ્રાન્ડેડ દવાઓ વચ્ચે શું તફાવત છે?
બ્રાન્ડેડ અને જેનરિક દવાઓ વચ્ચેનો સૌથી મોટો તફાવત તેમના નામ અને કિંમતો છે, પરંતુ તેમના સક્રિય ઘટકો સમાન છે. આ તત્વ રોગોને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે. તો પછી ફરક ક્યાંથી આવે? ચાલો વિગતવાર સમજીએ.
1) બ્રાન્ડેડ દવાઓ
- આ દવાઓ એક મોટી ફાર્માસ્યુટિકલ કંપની બનાવે છે.
- કંપનીઓ નવી દવાઓ માટે સંશોધન પેટન્ટમાં ભારે રોકાણ કરે છે.
- તેઓ તેમના માર્કેટિંગ અને એડવર્ટાઇઝિંગ પર પણ મોટી રકમ ખર્ચે છે.
- પેટન્ટને કારણે અન્ય કોઈ કંપની તેને બનાવી શકતી નથી, તેથી તે મોંઘા છે.
2) સામાન્ય દવાઓ
- જ્યારે બ્રાન્ડેડ દવાની પેટન્ટની સમયસીમા સમાપ્ત થઈ જાય છે, ત્યારે અન્ય કંપનીઓ બ્રાન્ડ નામ વગર તે જ દવાને ઓછી કિંમતે બનાવી શકે છે.
- આ દવાઓ બ્રાન્ડેડ દવાઓ જેટલી જ સલામત અને અસરકારક છે.
- આમાં કોઈપણ પ્રકારની રિસર્ચ એડવર્ટાઈઝિંગનો કોઈ ખર્ચ નથી, જેના કારણે તે સસ્તી થઈ જાય છે.
શું સામાન્ય દવાઓ ઓછી અસરકારક છે?
ઘણા લોકોને એવી ગેરસમજ હોય છે કે જેનરિક દવાઓ ઓછી અસરકારક હોય છે. તે હકીકતમાં, જેનરિક દવાઓની અસરકારકતા, સલામતી અને ગુણવત્તા પર સરકારી એજન્સીઓ (ભારતમાં CDSCO, USમાં FDA) દ્વારા દેખરેખ રાખવામાં આવે છે. તેમની ઉત્પાદન પ્રક્રિયા અને અસરો બ્રાન્ડેડ દવાઓ જેવી જ છે.
જો કે, કેટલાક કિસ્સાઓમાં જેનરિક દવાઓ અને બ્રાન્ડેડ દવાઓ વચ્ચે તફાવત હોઈ શકે છે:
- ગોળીનું કદ અથવા આકાર: સામાન્ય દવાઓ રંગ, આકાર અને ફિલરમાં ભિન્ન હોઈ શકે છે, પરંતુ સક્રિય ઘટકો સમાન રહે છે.
- ઉપલબ્ધતા: કેટલાક કિસ્સાઓમાં, શરીર દ્વારા દવાના શોષણના દરમાં થોડો તફાવત હોઈ શકે છે, પરંતુ આ સામાન્ય રીતે તબીબી રીતે નોંધપાત્ર નથી.
જેનરિક દવાઓ કેમ સસ્તી છે?
ઘણા લોકોને એવી ગેરસમજ હોય છે કે સસ્તી દવાઓ ઓછી અસરકારક હોય છે, પરંતુ જેનરિક દવાઓ સસ્તી હોય છે કારણ કે:
- આના પર નવા સંશોધનો વિકસાવવામાં કોઈ ખર્ચ નથી.
- તેમને જાહેરાત કે માર્કેટિંગની જરૂર નથી.
- ઘણી કંપનીઓ સમાન દવાઓ બનાવે છે, જેનાથી સ્પર્ધા વધે છે અને કિંમત ઓછી રહે છે.
- સરકાર જેનરિક દવાઓને પણ પ્રોત્સાહન આપે છે જેથી સસ્તી અને અસરકારક દવાઓ સામાન્ય લોકો સુધી પહોંચી શકે.
શું તમારે જેનરિક દવાઓ ખરીદવી જોઈએ?
જો ડૉક્ટર જેનરિક દવા લખી આપે તો તે કોઈપણ સંકોચ વિના લઈ શકાય છે. ઘણી સરકારી હોસ્પિટલો “જન ઔષધિ કેન્દ્રો” ચલાવે છે જે જેનરિક દવાઓ પૂરી પાડે છે, પરંતુ કેટલાક મહત્વના મુદ્દાઓ નોંધવા જેવા છે:
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
સારી ગુણવત્તાની જેનરિક દવાઓ ખરીદો – કેટલીક સ્થાનિક કંપનીઓ પણ ઓછી ગુણવત્તાની દવાઓ બનાવી શકે છે, તેથી માત્ર વેરિફાઇડ મેડિકલ સ્ટોર્સ પરથી જ ખરીદો.
મીઠું (સક્રિય ઘટક) તપાસો – પેકેટ પર લખેલા સક્રિય ઘટકોને તપાસો કે તેઓ ડૉક્ટરની ભલામણ સાથે મેળ ખાય છે.
ડૉક્ટર અથવા ફાર્માસિસ્ટની સલાહ લો – જો શંકા હોય, તો નિષ્ણાતની સલાહ લો. એકંદરે, તે કહેવું ખોટું છે કે માત્ર બ્રાન્ડેડ દવાઓ વધુ અસરકારક છે. જો તમે યોગ્ય ગુણવત્તાની જેનરિક દવા ખરીદો છો, તો તે બ્રાન્ડેડ દવા જેટલી અસરકારક બની શકે છે. તેથી આગલી વખતે જ્યારે તમે દવા ખરીદો, ત્યારે બ્રાન્ડ નામથી પ્રભાવિત થવાને બદલે સક્રિય ઘટકોની ગુણવત્તા પર ધ્યાન આપો.
દરેક વ્યક્તિને સસ્તી અને અસરકારક સારવાર મળી રહે તે માટે સરકાર જેનેરિક દવાઓને પણ પ્રોત્સાહન આપી રહી છે.
અસ્વીકરણ:
આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી માત્ર શૈક્ષણિક અને સામાન્ય માહિતીના હેતુ માટે છે. તે કોઈપણ પ્રકારની તબીબી સલાહ, નિદાન અથવા સારવારનો વિકલ્પ નથી. તમારી વ્યક્તિગત સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ અને જરૂરિયાતો અલગ-અલગ હોઈ શકે છે, તેથી કોઈપણ નિર્ણય લેતા પહેલા નિષ્ણાતની સલાહ લેવી મહત્વપૂર્ણ છે.
