ભલે આ છોડ દરેક જગ્યાએ જોવા મળે છે, પરંતુ તેના ઉપયોગો વિશે બહુ ઓછા લોકો જાણે છે, તેથી અહીં અમે તમને તેના ઉપયોગો વિશે માહિતી આપી રહ્યા છીએ. આક-આર્ક છોડ સૂકા, ઉજ્જડ અને ઊંચા જમીનમાં લગભગ દરેક જગ્યાએ જોવા મળે છે.
સામાન્ય સમાજમાં એક ગેરસમજ છે કે આ છોડ ઝેરી છે અને તે મનુષ્યો માટે ઘાતક છે. આમાં થોડું સત્ય છે, કારણ કે આયુર્વેદ શાસ્ત્રોમાં તેને ઉપ-વિષોમાં ગણવામાં આવે છે. જો તેનું વધુ પડતું સેવન કરવામાં આવે તો વ્યક્તિ ઉલટી અને ઝાડાને કારણે યમરાજના ઘરે જઈ શકે છે.
આ રોગો માટે ફાયદાકારક
આકના રાસાયણિક તત્વોના વિશ્લેષણથી જાણવા મળે છે કે એમિરિન, ગીગાન્ટિઓલ અને કેલોટ્રોપિઓલ ઉપરાંત, મદાર આલ્બાન અને લવચીક આલ્કલી પણ તેના મૂળ અને થડમાં ઓછી માત્રામાં જોવા મળે છે.
તેના દૂધમાં ટ્રિપ્સિન, યુસેરિન, કેલોટ્રોપિન અને કેલોટોક્સિન તત્વો જોવા મળે છે. આકનો રસ કડવો, તીખો, ગરમ સ્વભાવનો છે અને વાત-કફ, કાનનો દુખાવો, કૃમિ, થાંભલા, ખાંસી, કબજિયાત, પેટના રોગો, ચામડીના રોગો, સંધિવા અને સોજો દૂર કરે છે.
તેનાથી વિપરીત, જો આકનું સેવન યોગ્ય માત્રામાં, યોગ્ય રીતે, નિષ્ણાત ડૉક્ટરની દેખરેખ હેઠળ કરવામાં આવે તો તે ઘણા રોગોમાં ખૂબ ફાયદાકારક છે. તેનો દરેક ભાગ ઔષધ છે, દરેક ભાગ ઉપયોગી છે અને તે સૂર્ય જેવો તીક્ષ્ણ, પારો જેવો તેજસ્વી છે અને ફાયદાકારક અને દૈવી રાસાયણિક ગુણધર્મોથી સંપન્ન છે.
તેનું સ્વરૂપ, રંગ, ઓળખ
આ છોડ અકુઆ એક ઔષધીય છોડ છે. તેને મદાર, મંદાર, આક, આર્ક પણ કહેવામાં આવે છે. તેનું ઝાડ નાનું છે અને તેને છત્ર છે. પાંદડા વડના પાંદડા જેવા જાડા હોય છે. સફેદ લીલા પાંદડા પાકે ત્યારે પીળા થઈ જાય છે. તેનું ફૂલ સફેદ અને નાનું છે અને છત્રી આકારનું છે.
ફૂલ પર રંગબેરંગી ફોલ્લીઓ છે. ફળો કેરી જેવા હોય છે અને તેમની અંદર કપાસ હોય છે. આક વૃક્ષની ડાળીઓમાંથી દૂધ નીકળે છે. તે દૂધ ઝેર જેવું કામ કરે છે. ઉનાળામાં રેતાળ જમીન પર આક ઉગે છે. વરસાદની ઋતુમાં વરસાદ પડે ત્યારે તે સુકાઈ જાય છે.
તેના 9 અદ્ભુત ફાયદા
સુગર અને ફૂલેલું પેટ
આકના છોડના પાનને પગના તળિયા પર ઊંધું (ઊંધું એટલે કે પાનનો ખરબચડો ભાગ) રાખો અને મોજાં પહેરો. તેને સવારે અને દિવસભર રાખો, અને રાત્રે સૂતી વખતે કાઢી નાખો. એક અઠવાડિયામાં તમારું સુગર લેવલ સામાન્ય થઈ જશે. આ ઉપરાંત, બહાર નીકળેલું પેટ પણ ઓછું થઈ જાય છે.
ઘા
આકનો દરેક ભાગ દવા છે, દરેક ભાગ ઉપયોગી છે. તે સૂર્ય જેટલું તીક્ષ્ણ અને તેજસ્વી છે અને તેમાં પારાની જેમ ઉત્તમ અને દૈવી રાસાયણિક ગુણધર્મો છે. કેટલીક જગ્યાએ તેને ‘વનસ્પતિ પરા’ પણ કહેવામાં આવ્યું છે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
આકના કોમળ પાંદડાને મીઠા તેલમાં બાળીને સોજાવાળા અંડકોષ પર બાંધવાથી સોજો દૂર થાય છે. અને કડવા તેલમાં પાંદડા બાળીને ગરમ ઘા પર લગાવવાથી ઘા રૂઝાઈ જાય છે.
ખાંસી
તેના કોમળ પાંદડાઓના ધુમાડાથી થાંભલા મટે છે. આકના પાંદડા ગરમ કરીને બાંધીને ઈજા મટાડી શકાય છે. સોજો મટી જાય છે. આકના મૂળના પાવડરમાં કાળા મરી ભેળવીને, નાની ગોળીઓ બનાવીને ખાવાથી ખાંસી મટી શકે છે.
માથાનો દુખાવો
આકના મૂળની રાખમાં કડવું તેલ ભેળવીને લગાવવાથી ખંજવાળ મટી શકે છે. આકની સૂકી લાકડી લો અને તેને એક બાજુથી બાળી નાખો અને બીજી બાજુથી નાક દ્વારા ધુમાડો જોરથી શ્વાસમાં લો, માથાનો દુખાવો તરત જ મટી જાય છે.
શરદી અને તાવ મટાડે છે
આકના મૂળને પાણીમાં ઘસીને તેનો લેપ કરવાથી નખના રોગ મટી શકે છે. આકના મૂળને છાંયડામાં સુકવીને પીસી લો, તેમાં ગોળ ભેળવીને ખાઓ, શરદી અને તાવ મટે છે.
સંધિવા
આકના મૂળના 2 સીર લો અને તેને 4 સીર પાણીમાં રાંધો, જ્યારે અડધું પાણી બાકી રહે ત્યારે મૂળ કાઢી લો અને 2 સીર ઘઉં પાણીમાં છોડી દો, જ્યારે પાણી બાકી ન રહે ત્યારે તેને સૂકવીને તેનો લોટ પીસી લો, ચોથા લિટર લોટની રોટલી બનાવો અથવા તળો, તેમાં ગોળ અને ઘી ઉમેરો અને તેને દરરોજ ખાઓ, આ સંધિવા મટાડે છે. ઘણા દિવસોનો સંધિવા 21 દિવસમાં મટી જાય છે.
હરસ
આકનું દૂધ પગના અંગૂઠા પર લગાવવાથી આંખનો દુખાવો મટે છે. તેને પાઈલ્સ મસા પર લગાવવાથી દુખાવામાં રાહત મળે છે. ભમરીના ડંખ પર તેને લગાવવાથી દુખાવો થતો નથી. તેને ઘા પર લગાવવાથી ઘા રૂઝાઈ જાય છે.
વાળ ખરવા
વાળ ખરી ગયેલા વિસ્તારમાં આકનું દૂધ લગાવવાથી વાળ ફરીથી ઉગે છે. પરંતુ ધ્યાન રાખો કે તેનું દૂધ આંખોમાં ન જાય, નહીં તો આંખોને નુકસાન થાય છે. ઉપરોક્ત કોઈપણ ઉપાયનો ઉપયોગ સાવધાની સાથે અને તમારા પોતાના જોખમે કરો.
અસ્વીકરણ:
આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી માત્ર શૈક્ષણિક અને સામાન્ય માહિતીના હેતુ માટે છે. તે કોઈપણ પ્રકારની તબીબી સલાહ, નિદાન અથવા સારવારનો વિકલ્પ નથી. તમારી વ્યક્તિગત સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ અને જરૂરિયાતો અલગ-અલગ હોઈ શકે છે, તેથી કોઈપણ નિર્ણય લેતા પહેલા નિષ્ણાતની સલાહ લેવી મહત્વપૂર્ણ છે.
