કિડની આપણા શરીરના ફિલ્ટર જેવું કામ કરે છે. તેઓ લોહીને શુદ્ધ કરે છે અને શરીરમાંથી ઝેરી પદાર્થો અને વધારાનું પાણી દૂર કરે છે. પરંતુ જ્યારે કિડની ધીમે ધીમે બગડવા લાગે છે, ત્યારે તેના કેટલાક શરૂઆતના સંકેતો શરીરમાં દેખાવા લાગે છે. ઘણીવાર લોકો આ લક્ષણોને નાના સમજીને અવગણે છે, જ્યારે આ તે સમય છે જ્યારે યોગ્ય સારવારથી કિડનીને બચાવી શકાય છે.
એકંદરે, કિડનીનો રોગ ધીમે ધીમે વિકસે છે અને ક્યારેક લક્ષણો એટલા હળવા હોય છે કે લોકો તેમને અવગણે છે. જો તમને આ છ લક્ષણોમાંથી કોઈ પણ સતત અનુભવાય છે, તો તેને હળવાશથી ન લો. આ બેદરકારી પાછળથી કિડની ફેલ્યોર જેવી ગંભીર સ્થિતિ તરફ દોરી શકે છે.
કિડની નિષ્ફળતાના લક્ષણો
સફદરજંગ હોસ્પિટલના નેફ્રોલોજી વિભાગના ડૉ. હિમાંશુ વર્મા સમજાવે છે કે જો કિડની યોગ્ય રીતે કામ ન કરે તો શરીરમાં કચરો જમા થવા લાગે છે. આનાથી લોહીમાં ઓક્સિજનની માત્રા પર અસર પડે છે, જેના કારણે વ્યક્તિ કોઈ પણ મહેનત કર્યા વિના પણ થાક અને નબળાઈ અનુભવે છે.
પગ, ઘૂંટીઓ અથવા ચહેરા પર સોજો
જ્યારે કિડની શરીરમાંથી મીઠું અને પાણી દૂર કરવામાં અસમર્થ હોય છે, ત્યારે તે શરીરમાં એકઠા થાય છે અને સોજો પેદા કરે છે. આંખો નીચે અથવા પગની ઘૂંટીઓમાં સોજો દેખાઈ શકે છે, ખાસ કરીને સવારે.
પેશાબની સમસ્યાઓ
કિડની ફેલ્યોરના પ્રથમ લક્ષણોમાંનું એક પેશાબમાં ફેરફાર છે. પેશાબનો રંગ ઘેરો થવો, તેમાં ફીણ આવવું, વારંવાર પેશાબ કરવો અથવા ખૂબ ઓછો પેશાબ કરવો, આ બધા કિડનીને અસર થઈ રહી હોવાના સંકેતો હોઈ શકે છે.
ભૂખ ન લાગવી અને ઉબકા આવવા
કિડની ફેલ્યોરને કારણે શરીરમાં ઝેરી તત્વો વધી જાય છે, જેના કારણે ઉબકા, ઉલટી જેવી લાગણી અને ભૂખ ન લાગવી જેવી લાગણી થાય છે. ક્યારેક મોઢાનો સ્વાદ પણ બગડી જાય છે.
શ્વાસ લેવામાં તકલીફ થવી
જો કિડની શરીરમાંથી વધારાનું પ્રવાહી દૂર કરવામાં અસમર્થ હોય, તો તે ફેફસામાં એકઠા થઈ શકે છે. આના કારણે, કોઈ પણ પ્રયત્ન કર્યા વિના પણ શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પડે છે.
ત્વચામાં ખંજવાળ અને શુષ્કતા
કિડનીનું કામ શરીરમાં ખનિજો અને પોષક તત્વોનું સંતુલન જાળવવાનું છે. પરંતુ જ્યારે તે યોગ્ય રીતે કામ કરતું નથી, ત્યારે ત્વચા શુષ્ક અને ખંજવાળવાળી બને છે. સતત ખંજવાળને અવગણશો નહીં.
ઊંઘની સમસ્યાઓ અને ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં અસમર્થતા
કિડની ફેલ્યોર ઊંઘમાં સમસ્યા અને માનસિક મૂંઝવણનું કારણ બની શકે છે. ઝેરી પદાર્થો માનસિક કાર્યને અસર કરે છે, જેના કારણે વ્યક્તિ બેચેન અને ચીડિયા લાગે છે.
પોસ્ટ ઓફિસની યોજના: વાર્ષિક રૂ. 399 રોકાણ પર મળશે રૂ. 10 લાખ સુધીનો લાભ, જાણો કેવી રીતે?
લોહી અને પેશાબની તપાસ કરાવવાની ખાતરી કરો.
જો તમને આ લક્ષણો સતત દેખાઈ રહ્યા હોય, તો ડૉક્ટરની સલાહ લો અને તમારા લોહી અને પેશાબના પરીક્ષણો કરાવો. ખાસ કરીને જો તમને ડાયાબિટીસ કે હાઈ બ્લડ પ્રેશર હોય, તો કિડનીને નુકસાન થવાની શક્યતા વધુ રહે છે.
કિડનીના સ્વાસ્થ્યનું આ રીતે ધ્યાન રાખો
તમારી કિડનીને સ્વસ્થ રાખવા માટે, પુષ્કળ પાણી પીવો, વધુ પડતું મીઠું અને પેકેજ્ડ ખોરાક ટાળો, બ્લડ પ્રેશર અને ડાયાબિટીસને નિયંત્રણમાં રાખો, અને ડૉક્ટરની સલાહ લીધા વિના પેઇનકિલર્સ કે અન્ય દવાઓ ન લો.
અસ્વીકરણ:
આ લેખમાં આપવામાં આવેલી માહિતી માત્ર શૈક્ષણિક અને સામાન્ય માહિતીના હેતુ માટે છે. તે કોઈપણ પ્રકારની તબીબી સલાહ, નિદાન અથવા સારવારનો વિકલ્પ નથી. તમારી વ્યક્તિગત સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ અને જરૂરિયાતો અલગ-અલગ હોઈ શકે છે, તેથી કોઈપણ નિર્ણય લેતા પહેલા નિષ્ણાતની સલાહ લેવી મહત્વપૂર્ણ છે.
