આપણા દેશમાં ઘણા લોકો બેંક લોકરમાં વસ્તુઓ રાખે છે, પછી તે જ્વેલરી હોય કે કોઈ મહત્વપૂર્ણ દસ્તાવેજો.
બેંક લોકરને વધુ સુરક્ષિત માનવામાં આવે છે પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે જો બેંક લોકરમાંથી તમારો સામાન ચોરાઈ જાય અથવા બળી જાય તો નુકસાનની ભરપાઈ કોણ કરશે? જો તમને આનો જવાબ નથી ખબર તો ચાલો તમને જણાવીએ.
તમને જણાવી દઈએ કે બેંક લોકરના નિયમો અનુસાર, જો કોઈ વ્યક્તિ બેંક લોકરમાં રોકડ, ઘરેણાં અથવા અન્ય કોઈ કિંમતી વસ્તુ અથવા દસ્તાવેજ રાખે છે અને બેંકોની બેદરકારીના કારણે તેને કોઈ કારણસર નુકસાન થાય છે, તો બેંકને નુકસાન થશે. તેના માટે સંપૂર્ણપણે જવાબદાર.
આરબીઆઈએ એ પણ માહિતી આપી છે કે નવા નિયમો અનુસાર, જો બેંક લોકરમાં રાખવામાં આવેલા ગ્રાહકના સામાનને કોઈ નુકસાન થાય છે, તો બેંક ગ્રાહકને લોકરના વાર્ષિક ભાડાના 100 ગણા ચૂકવવા માટે બંધાયેલા રહેશે.
તે જ સમયે, જો લોકરને આગ અથવા ચોરીને કારણે નુકસાન થાય છે, તો પણ બેંક તેની ભરપાઈ કરશે, કારણ કે આવી ઘટનાઓને બેંકોની બેદરકારી માનવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં બેંકો કોઈપણ સંજોગોમાં એમ કહી શકે નહીં કે આ તેમની જવાબદારી નથી.
બેંક કરાર કરે છે
જો તમે બેંકમાંથી લોકર લો છો, તો બેંક એગ્રીમેન્ટ કરે છે. જેમાં સ્પષ્ટ લખ્યું છે કે વરસાદ, આગ, ભૂકંપ વગેરે કે અન્ય કોઈ કારણ જે બેંકના નિયંત્રણની બહાર હોય તો બેંક તમારા લોકરમાં રાખેલા સામાન માટે જવાબદાર રહેશે નહીં.
બેંક લોકર પસંદ કરતા પહેલા તમારે આ કરારને ધ્યાનથી વાંચવો જોઈએ. તમને જણાવી દઈએ કે ચોરી કે આગ લાગવા પર બેંકની જવાબદારી લોકરના વાર્ષિક ભાડાના 100 ગણા સુધીની રહેશે. આ સિવાય બેંકે લોકરની સુરક્ષા માટે તમામ જરૂરી પગલાં લેવા પડશે.
તે જ સમયે, જો કોઈ ઘટનામાં એવું જોવા મળે છે કે લોકરની સામગ્રીની ખોટ બેંક કર્મચારીની મિલીભગતને કારણે થઈ છે અથવા સુરક્ષા વ્યવસ્થામાં બેદરકારીને કારણે થઈ છે, તો તેના માટે બેંકને જવાબદાર ગણવામાં આવે છે.
આ સાથે, જ્યારે પણ ગ્રાહક તેના લોકરને ઍક્સેસ કરશે, ત્યારે ગ્રાહકને બેંક દ્વારા ઈ-મેલ અને SMS દ્વારા તેની ચેતવણી મળશે. હવે લોકર રૂમમાં આવતા-જતા લોકો પર સીસીટીવી દ્વારા નજર રાખવી જરૂરી છે. તેમજ સીસીટીવી ફૂટેજ 180 દિવસ સુધી રાખવાના રહેશે.
આ સિવાય તમને એ પણ જણાવી દઈએ કે આરબીઆઈએ લોકરમાં સામાન રાખવા માટે કેટલાક નિયમો બનાવ્યા છે અને તેમાં ટર્મ ડિપોઝીટ પણ છે એટલે કે જ્યારે કોઈ નવો ગ્રાહક પોતાનો સામાન બેંક લોકરમાં રાખવા માટે આવે છે તો બેંકને ત્રણ વર્ષનો સમય લાગશે. તેની પાસેથી લોકર ફી ડિપોઝીટ તરીકે.
આ ઉપરાંત લોકર તોડવાની ફી પણ એડવાન્સમાં જમા કરાવવામાં આવશે. જ્યારે પણ તમે બેંક લોકરમાં કોઈ મહત્વપૂર્ણ વસ્તુઓ રાખો છો, ત્યારે તમારી બેંક પાસેથી સ્પષ્ટ માહિતી મેળવો કે આવી ઘટના માટે તે જવાબદાર હશે કે નહીં.