જેના વિના સાંજની ચા અધૂરી છે. બાળકોની પસંદગી હોય કે વડીલોની… જ્યારે પણ બિસ્કીટની વાત આવે છે ત્યારે મનમાં એક જ નામ આવે છે, પારલે જી. આ બિસ્કિટ દેશના હૃદયમાં રહે છે. અમીરથી લઈને ગરીબ સુધી દરેક આ બિસ્કીટના દિવાના છે.
વર્ષ 1900માં એક 12 વર્ષનો છોકરો ગુજરાતના વલસાડથી મુંબઈ જવા નીકળ્યો. પોતાનું ગુજરાન ચલાવવા માટે, તેણે દરજીની દુકાન પર કામ કરવાનું શરૂ કર્યું અને પછી સીવણ અને ભરતકામનું કામ શરૂ કર્યું. 6 વર્ષ પછી એટલે કે 18 વર્ષની ઉંમરે છોકરાએ મુંબઈના ગામદેવી વિસ્તારમાં પોતાની દુકાન શરૂ કરી. કામ બરાબર ચાલ્યું. તેણે થોડા વર્ષોમાં પોતાની કંપની ડી મોહનલાલ એન્ડ કંપની બનાવી. તે છોકરાનું નામ મોહનલાલ દયાલ ચૌહાણ હતું, જેણે પાછળથી પારલે જી શરૂ કર્યું.
60000માં મશીન ખરીદ્યું
મોબનલાલે જોયું કે દેશની મોટી વસ્તી ગરીબ છે, જે મોંઘી બ્રાન્ડના બિસ્કિટ ખરીદી શકતી નથી. તેથી તેણે સ્થાનિક અને સસ્તા બિસ્કિટ બનાવવાનું નક્કી કર્યું. જેને માત્ર અંગ્રેજો જ નહીં પણ ભારતીયો પણ ખાઈ શકે છે. તેણે જર્મની જઈને બિસ્કિટ બનાવવાનું શીખ્યા અને પછી 60 હજાર રૂપિયામાં મશીન ખરીદ્યું. વર્ષ 1920માં તેમણે પારલે ગ્લુનો પાયો નાખ્યો હતો. તેમના પાંચ પુત્રો માણેકલાલ, પીતામ્બર, નરોત્તમ, કાંતિલાલ અને જયંતિલાલ પાર્લેના સ્થાપક બન્યા.
બ્રિટિશ સ્નેક કંપનીઓના બિસ્કિટના વિકલ્પ તરીકે માર્કેટમાં પ્રવેશેલી પારલે જી ખૂબ જ જલ્દી સફળ થઈ ગઈ. તેની ઓછી કિંમત અને સ્વાદને કારણે, તે 2011 માં વિશ્વનું સૌથી વધુ વેચાતું બિસ્કિટ બન્યું. જો કે આ સફળતામાં ઘણી મુશ્કેલીઓનો પણ સામનો કરવો પડ્યો હતો. આઝાદી પછી દુષ્કાળના કારણે ઘઉંની અછત સર્જાઈ હતી. પારલેએ ઘઉંને બદલે જવમાંથી બિસ્કિટ બનાવવાનું શરૂ કર્યું. જ્યારે વેચાણમાં ઘટાડો થયો, ત્યારે કંપનીએ જાહેરાતનો આશરો લીધો. જ્યાંથી પારલે ગર્લનો જન્મ થયો હતો.
પારલે ગર્લ ક્રેઝ
પાર્લેની જાહેરાતોમાં જોવા મળેલી પારલે ગર્લ લોકોના દિલોદિમાગ પર કબજો જમાવી લિધો હતો. 1960 ના દાયકા સુધીમાં, અન્ય ઘણી બ્રાન્ડ્સે પણ ગ્લુકોઝ બિસ્કિટ લોન્ચ કર્યા, ત્યારબાદ પારલે બિસ્કિટના વેચાણ પર ફરી એકવાર અસર થઈ. કંપનીએ આ સમસ્યાને પેકેજિંગ દ્વારા હલ કરી. પીળા મીણના કાગળમાં વીંટાળીને પારલે આવવા માંડ્યું. જેના પર પારલે બ્રાન્ડિંગ સાથે એક નાની બાળકીની તસવીર હતી. જેને પારલે ગર્લ નામ આપવામાં આવ્યું હતું.
પારલે જીમાં G નો અર્થ શું છે?
1982માં, કંપનીએ પાર્લે ગ્લુકોને પાર્લે-જી તરીકે રિપેક કર્યું અને તેને માર્કેટમાં લોન્ચ કર્યું, જ્યાં G ગ્લુકોઝ માટે વપરાય છે. પારલે જીની જાહેરાતો ટીવી, રેડિયો અને અખબારોમાં પુષ્કળ પ્રમાણમાં આવવા લાગી. ‘સ્વાદિષ્ટ, શક્તિશાળી, પારલે-જી. પારલે જીની ‘જી માને જીનિયસ’, ‘હિન્દુસ્તાન કી શક્તિ’, ‘રોકો માત, તોકો માત’… જેવી જાહેરાતો લોકોમાં લોકપ્રિય બની હતી.
પારલે જી બિસ્કુલના ભાવમાં 30 વર્ષમાં માત્ર એક જ વાર 1 રૂપિયાનો વધારો
પારલે જીની કિંમત તેની સૌથી મોટી તાકાત છે. કંપનીએ છેલ્લા 30 વર્ષમાં માત્ર એક જ વાર બિસ્કીટની કિંમતમાં એક રૂપિયાનો વધારો કર્યો છે. વર્ષ 1994માં કંપનીએ પારલે જીના નાના પેકની કિંમત 4 રૂપિયાથી વધારીને 5 રૂપિયા કરી દીધી હતી. આજે પણ પારલે જીનું નાનું પેક માત્ર 5 રૂપિયામાં ઉપલબ્ધ છે.
કંપનીનો બમ્પર નફો
કિંમત ન વધારવા પાછળનું ગણિત સમજાવતા સ્વિગીના ડિઝાઈન ડાયરેક્ટર સપ્તર્ષિ પ્રકાશે કહ્યું કે કિંમત વધારવાને બદલે કંપનીએ પેકેજનું વજન ઘટાડવાનું શરૂ કર્યું. પારલે જી પેક જે પહેલા 100 ગ્રામનું હતું, તેને કંપનીએ ઘટાડીને 92 ગ્રામ કરી દીધું છે. પછી તે ઘટાડીને 88 ગ્રામ કરવામાં આવ્યું હતું અને હવે તે ઘટીને 50 ગ્રામ થઈ ગયું છે.
1994 થી, કંપનીએ પેકના વજનમાં 45 ટકાનો ઘટાડો કર્યો છે. કંપનીના નફા માટે કિંમતો વધારવાને બદલે વજન ઘટાડવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. એક દરજી દ્વારા સ્થપાયેલી આ કંપની આજે વિશ્વની સૌથી મોટી વેચાણ કરતી કંપની બની ગઈ છે. કંપનીની કિંમત 17223 કરોડ રૂપિયા પર પહોંચી ગઈ છે. ફોર્બ્સ 2022ના ડેટા અનુસાર, વિજય ચૌહાણ અને તેમના પરિવારની કુલ સંપત્તિ 5.5 બિલિયન યુએસ ડોલર એટલે કે 45,579 કરોડ રૂપિયા છે.
