ટીમ ઈન્ડિયા દક્ષિણ આફ્રિકા સામે 26 ડિસેમ્બરે રમાનારી બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટથી બે મેચની શ્રેણીની શરૂઆત કરશે. તે જ સમયે, ઓસ્ટ્રેલિયાના પ્રવાસે ગયેલી પાકિસ્તાન 26 ડિસેમ્બરે શ્રેણીની બીજી મેચ રમશે. આ મેચ બોક્સિંગ ટેસ્ટ પણ હશે જે મેલબોર્ન ક્રિકેટ ગ્રાઉન્ડ પર રમાશે. શું તમે બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટનો ઈતિહાસ જાણો છો? આખરે, આ મેચ 26મી ડિસેમ્બરે જ શા માટે થાય છે? તે ક્યારે શરૂ થયું? બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટમાં ભારતનો રેકોર્ડ શું છે? ચાલો અમને જણાવો…
‘બોક્સિંગ ડે’ નાતાલના એક દિવસ પછી એટલે કે 26મી ડિસેમ્બરે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ યુનાઇટેડ કિંગડમ અને અન્ય દેશોમાં ઉજવવામાં આવે છે જે એક સમયે બ્રિટિશ સામ્રાજ્યનો ભાગ હતા. આ દેશોમાં ઓસ્ટ્રેલિયા, ન્યુઝીલેન્ડ, કેનેડા, નાઈજીરીયા, ત્રિનિદાદ-ટોબેગો અને દક્ષિણ આફ્રિકાનો સમાવેશ થાય છે.
એવું કહેવાય છે કે 1800 ના દાયકામાં, રાણી વિક્ટોરિયાના શાસન હેઠળ, નીચલા બ્રિટિશ સમાજના નોકરોને નાતાલ દરમિયાન તેમના માસ્ટર્સ તરફથી હાથથી પસંદ કરેલી ભેટો આપવામાં આવતી હતી. આ ભેટોને ‘ક્રિસમસ બોક્સ’ કહેવાતા. તેથી આ દિવસને ‘બોક્સિંગ ડે’ કહેવામાં આવ્યો અને આ દિવસે યોજાયેલી મેચને બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ નામ આપવામાં આવ્યું.
તેની શરૂઆત 1892માં બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ મેચ પહેલા ડોમેસ્ટિક ક્રિકેટમાં થઈ હતી. ઓસ્ટ્રેલિયાના મેલબોર્ન ક્રિકેટ ગ્રાઉન્ડ ખાતે શેફિલ્ડ શીલ્ડ ટુર્નામેન્ટથી આ સ્પોર્ટ્સ મેચની શરૂઆત થઈ હતી. નાતાલના સમયે વિક્ટોરિયા અને ન્યૂ સાઉથ વેલ્સ વચ્ચે ક્રિકેટ મેચ રમાઈ હતી. પ્રથમ આંતરરાષ્ટ્રીય બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ 1950માં ઈંગ્લેન્ડ અને ઓસ્ટ્રેલિયા વચ્ચે રમાઈ હતી, પરંતુ તે ટેસ્ટ 26 ડિસેમ્બરે શરૂ થઈ ન હતી. તેના બદલે, તે 22 ડિસેમ્બરે શરૂ થયું અને મેચનો પાંચમો દિવસ બોક્સિંગ ડે હતો.
બોક્સિંગ ડે પર શરૂ થનારી પ્રથમ ટેસ્ટ મેચ 1968માં થઈ હતી, જ્યારે વેસ્ટ ઈન્ડિઝની ટીમ ઓસ્ટ્રેલિયાના પ્રવાસે હતી. 1980 થી, ઓસ્ટ્રેલિયા દર વર્ષે બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટનું આયોજન કરે છે, જે 26 ડિસેમ્બરથી શરૂ થાય છે. ક્રિસમસ પહેલા માત્ર ત્રણ વખત ટેસ્ટ શરૂ થઈ હતી અને 26 ડિસેમ્બર કે પછી સુધી ચાલી હતી. આવું 1984, 1988 અને 1994માં થયું હતું. મેલબોર્ન ક્રિકેટ સ્ટેડિયમ હવે દર વર્ષે બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટનું આયોજન કરે છે. તે જ સમયે દક્ષિણ આફ્રિકા અને ન્યુઝીલેન્ડ જેવા દેશો પણ આ દિવસે બોક્સિંગ ડેનું આયોજન કરે છે.
ભારતીય ટીમે તેની પ્રથમ બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ 1985માં ઓસ્ટ્રેલિયા સામે રમી હતી. આ મેચ મેલબોર્નમાં યોજાઈ હતી અને કોઈ પરિણામ આવ્યું ન હતું અને મેચ ડ્રોમાં સમાપ્ત થઈ હતી. આ સમયે, દિગ્ગજ કપિલ દેવ ભારતીય ટેસ્ટ ટીમના કેપ્ટન હતા. આ મેચમાં ઓસ્ટ્રેલિયાના ગ્રેગ મેથ્યુસ અને એલન બોર્ડરે સદી ફટકારી હતી. તે જ સમયે, ભારતના ક્રિસ શ્રીકાંત, દિલીપ વેંગસાકર અને કેપ્ટન કપિલ દેવની અડધી સદીની ઇનિંગ્સ અને રવિ શાસ્ત્રી-શિવલાલ યાદવની ઘાતક બોલિંગના કારણે ભારત આ મેચ ડ્રો કરવામાં સફળ રહ્યું હતું.
દક્ષિણ આફ્રિકા અને ભારત વચ્ચે અત્યાર સુધી રમાયેલી બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ મેચોના આંકડા પર નજર કરીએ તો બંને વચ્ચે પ્રથમ મેચ 1992માં થઈ હતી. આ સહિત, ટીમ અત્યાર સુધીમાં 6 મેચ રમી છે. જેમાં ભારતીય ટીમ માત્ર 2 જીતી શકી છે. આ સાથે જ યજમાન ટીમ 4 મેચ જીતવામાં સફળ રહી છે. ભારતે દક્ષિણ આફ્રિકાના તેના છેલ્લા (2021) પ્રવાસ પર બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ મેચમાં યજમાન ટીમને 113 રનથી હરાવ્યું હતું. જ્યારે અગાઉ 2010માં ભારતે દક્ષિણ આફ્રિકા સામે 87 રને જીત મેળવી હતી.
IND-SA બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ રેકોર્ડ્સ
1992 – દક્ષિણ આફ્રિકા વિ ભારત (પોર્ટ એલિઝાબેથ) – SA 9 વિકેટે જીતી
1996 – દક્ષિણ આફ્રિકા વિ ભારત (ડરબન) – SA 328 રનથી જીત્યું
2006 – દક્ષિણ આફ્રિકા વિ ભારત (ડરબન) – SA 174 રનથી જીત્યું
2010 – દક્ષિણ આફ્રિકા vs ભારત (ડરબન) – IND 87 રનથી જીત્યું
2013 – દક્ષિણ આફ્રિકા વિ ભારત (ડરબન) – SA 10 વિકેટથી જીત્યું
2021 – દક્ષિણ આફ્રિકા વિ ભારત (સેન્ચ્યુરિયન) – IND 113 રનથી જીત્યું
જો આપણે બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ મેચોમાં ભારતના એકંદર રેકોર્ડ પર નજર કરીએ તો, અત્યાર સુધી ભારતે 17 મેચ રમી છે. ઓસ્ટ્રેલિયા સામે સૌથી વધુ 9 બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ રમી છે. જેમાંથી ટીમ માત્ર બે મેચ જીતી શકી હતી. તે જ સમયે, ઓસ્ટ્રેલિયાએ પાંચ મેચ જીતી છે, જ્યારે બે મેચ ડ્રો રહી હતી. આ સિવાય ભારતે વેસ્ટ ઈન્ડિઝ, દક્ષિણ આફ્રિકા અને ન્યુઝીલેન્ડ સામે બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ મેચ પણ રમી છે.
ભારત દ્વારા રમાતી તમામ બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ મેચ
1985 – ઓસ્ટ્રેલિયા વિ ભારત (મેલબોર્ન) – મેચ ડ્રો,
1987 – ભારત વિ વેસ્ટ ઈન્ડિઝ (કોલકાતા) – મેચ ડ્રો
1991 – ઓસ્ટ્રેલિયા વિ ભારત (મેલબોર્ન) – AUS 8 વિકેટે જીત્યું
1992 – દક્ષિણ આફ્રિકા વિ ભારત (પોર્ટ એલિઝાબેથ) – SA 9 વિકેટે જીતી
1996 – દક્ષિણ આફ્રિકા વિ ભારત (ડરબન) – SA 328 રનથી જીત્યું
1998 – ન્યુઝીલેન્ડ વિ ભારત (વેલિંગ્ટન) – ન્યુઝીલેન્ડ 4 વિકેટે જીત્યું
1999 – ઓસ્ટ્રેલિયા વિ ભારત (મેલબોર્ન) – AUS 180 રનથી જીત્યું
2003 – ઓસ્ટ્રેલિયા વિ ભારત (મેલબોર્ન) – AUS 9 વિકેટે જીત્યું
2006 – દક્ષિણ આફ્રિકા વિ ભારત (ડરબન) – SA 174 રનથી જીત્યું
2007 – ઓસ્ટ્રેલિયા વિ ભારત (મેલબોર્ન) – AUS 337 રનથી જીત્યું
2010 – દક્ષિણ આફ્રિકા vs ભારત (ડરબન) – IND 87 રનથી જીત્યું
2011 – ઓસ્ટ્રેલિયા વિ ભારત (મેલબોર્ન) – AUS 122 રનથી જીત્યું
2013 – દક્ષિણ આફ્રિકા વિ ભારત (ડરબન) – SA 10 વિકેટથી જીત્યું
2014 – ઓસ્ટ્રેલિયા વિ ભારત (મેલબોર્ન) – મેચ ડ્રો
2018 – ઓસ્ટ્રેલિયા વિ ભારત (મેલબોર્ન) – IND 137 રનથી જીત્યું
2020 – ઓસ્ટ્રેલિયા વિ ભારત (મેલબોર્ન) – IND 8 વિકેટથી જીત્યું
2021 – દક્ષિણ આફ્રિકા વિ ભારત (સેન્ચ્યુરિયન) – IND 113 રનથી જીત્યું
ભારતીય ટીમ 1985 થી બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ રમી રહી છે, પરંતુ એમએસ ધોની અને વિરાટ કોહલી એકમાત્ર એવા કેપ્ટન છે જે ભારતને આ મેચ જીતાડવામાં સફળ રહ્યા છે. 2010માં ભારતે ધોનીની કપ્તાનીમાં દક્ષિણ આફ્રિકા સામે પ્રથમ વખત બોક્સિંગ ટેસ્ટ મેચ જીતી હતી.
આ પછી વિરાટ કોહલીએ અજાયબી કરી બતાવી. તેમની કપ્તાની હેઠળ ભારત આજ સુધી એક પણ બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ હાર્યું નથી. ભારતે 2018, 2020માં ઓસ્ટ્રેલિયાને અને વર્ષ 2021માં દક્ષિણ આફ્રિકાને બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ મેચમાં હરાવ્યું હતું. હવે ચાહકોને રોહિત શર્મા પાસેથી જીતનો સિલસિલો જાળવી રાખવાની અપેક્ષા છે.
ભારતીય ટીમ છેલ્લે 2013માં બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટ મેચમાં હારી હતી. ત્યારથી, ભારતે 4 મેચ રમી, જેમાં 3 જીતી અને 1 ડ્રો રહી. 2013માં દક્ષિણ આફ્રિકાએ ભારતને 10 વિકેટે હરાવ્યું હતું. 2014માં ઓસ્ટ્રેલિયા સામેની મેચ ડ્રો રહી હતી. તે જ સમયે, 2018 માં, ભારતે મેલબોર્નમાં ઓસ્ટ્રેલિયાને 137 રને હરાવ્યું હતું.
2020માં ફરી એકવાર ભારતે બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટમાં ઓસ્ટ્રેલિયાને હરાવ્યું. મેલબોર્નમાં જ રમાયેલી મેચમાં 8 વિકેટે જીત મેળવી હતી. આ પછી ભારતે 2021માં સેન્ચુરિયનમાં યજમાન દક્ષિણ આફ્રિકાને 113 રનથી હરાવ્યું હતું. આવી સ્થિતિમાં, ભારતની નજર 26 ડિસેમ્બરથી યોજાનારી બોક્સિંગ ડે ટેસ્ટમાં જીત નોંધાવીને આ વલણને જાળવી રાખવા પર રહેશે.
